Boost in bilaterale samenwerking tussen Saoedi-Arabië en Albanië

Het is het toonaangevende dagblad Arab News dat het bericht maandag bekend maakte. De Albanese ambassadeur Admirim Banaj bracht met enige trots het nieuws zaterdagavond op een prestigieuze receptie in het Sheratonhotel in Riyadh.
 
De deal omvat samenwerkingen op cultureel, diplomatiek en economisch vlak. Pas wanneer de Albanese minster van buitenlandse zaken, Lulzim Basha, een bezoekje brengt aan Saoedi-Arabië, zal de culturele samenwerking bezegeld worden met een handtekening. Bij de economische overeenkomst is er echter meer sprake van eenrichtingsverkeer dan van een echte uitwisseling. Erg veel hoeft dit niet te verwonderen, wanneer men het BNP van beide landen naast elkaar legt…

Geen onverwacht nieuws

De samenwerking komt niet uit de lucht vallen. Na de val van het communisme in 1991 zette Albanië zijn grenzen open, na een halve eeuw isolationisme. Het land werd overspoeld door evangelische en Arabische bekeerders. De Albanese interesse was voornamelijk gewekt voor het kapitaal dat de verkondigers van de blijde boodschap meebrachten. Toen al begonnen buitenlanders – vooral Nederlandse evangelische kerken en  islamitische enthousiastelingen – op bescheiden schaal geld te pompen in kerkjes en moskeeën, ziekenhuizen, maar vooral in onderwijs.
Toch bleven vele buitenlandse bedrijven lange tijd argwanig om te investeren in het Zuidoost-Europese land. Veel had te maken met de dramatische ineenstuiking van het frauduleuze piramidesysteem in 1997.
Sinds enkele jaren vinden buitenlandse investeerders echter almaar vaker en vlotter de weg naar Albanië.

Albanië voor één euro

De regering Berisha heeft goed begrepen dat buitenlandse financiële injecties het land op de economische ladder kunnen tillen, en lanceerde in februari dit jaar de “Albanië voor één euro”-campagne. Voor het symbolische bedrag van één euro kunnen geïnteresseerden – zowel Albanezen als buitenlanders – gronden of onbenutte overheidsgebouwen leasen. De verouderde infrastructuur – wegen en elektriciteitsproductie – speelde de investeringen echter nog te vaak parten.

Italiaanse energie

Tussen Rome en Tirana zijn echter al langer intensieve gesprekken over energie bezig. Vandaag (dinsdag) komen Berlusconi en Berisha samen om twee belangrijke deals officieel te sluiten. Enerzijds bouwt de Italiaanse Falcione Groep een aardgasbedrijf in Zuid-Albanië, inclusief onderzeese pijplijn naar Italië. Anderzijds staan ambitieuze plannen op stapel om het grootste windturbinepark van Europa te bouwen op het schiereiland Karaburun, nabij de stad Vlorë. Dat is niet evident in een land waar niemand opkijkt wanneer de elektriciteit weer eens enkele uren uitvalt.
Ook de Tsjechen haalden onlangs een prestigieuze energiedeal binnen. De krant Southeastern Europe Times maakte vorige week bekend dat, als alles volgens plan verloopt, het Tsjechische bedrijf CEZ tegen eind dit jaar ruim driekwart van OSSH in handen zal hebben. OSSH is een elektriciteitsleverancier, momenteel nog in handen van de staat, en is één van de drie belangrijkste spelers op de markt. In ruil voor 200 miljoen investeringen en een aflossing van de schulden, belooft Tirana werk te maken van de wijdverpreide diefstal van elektriciteit en wanbetalingen. Momenteel loopt op de nationale televisie-omroep al een spotje om de burgers op te roepen tijdig hun energierekeningen te betalen, willen ze geen al te koude winter  in 2008.

“Albanië is een bijzonder interessant land om in te investeren”

Een investeringsparadijs?

Vooral het aantrekkelijke kostenplaatje draagt bij tot de snelheid waarmee Albanië vandaag zijn zitje heeft in de investeringsrollercoaster. Gregor Boltar van het project Europe Albania 007, ziet nog meer troeven in het Zuidoost-Europese land: “Albanië is een bijzonder interessant land om in te beleggen, door zijn geostrategische positie en de enorme energie die mensen aan de dag leggen om hun toekomst te ontwikkelen. Bovendien is het een stabiele markt in deze onrustige economische tijden.”
Banaj kondigde aan dat grote bedrijven als de Islamic Development Bank, de Dallah Al-Baraka Holding Co, de Al-Zamil Group… al duidelijk aangaven zeer geïnteresseerd te zijn om met centen over de brug te komen. De ambassadeur bedankte ook de Saoedische regering die niet heeft nagelaten het land in zijn ontwikkeling te steunen.

Een pragmatische visie op investeren

Het mag duidelijk zijn dat Tirana vandaag, en in de toekomst, niet eenzijdig één richting wil uitkijken. Albanië vindt het onbelangrijk dat de (financiële) steun dan wel van Nederlanders, Arabieren, of zelfs Chinezen komt. Een krachtige streep trekken onder het verleden, dat is wat telt. Zo schreef het stadsbestuur van Tirana op 1 februari jongstleden nog een ambitieuze wedstrijd uit. Die stelde zich tot doel het centrale Skandrbegplein – het historische hart van de stad – en omliggende straten aan een radicale facelift te onderwerpen. Financieel werden de Albanezen een flink handje geholpen door Sjeik Sabah Al Ahmed Al-Jaber Al-Sabah, Amir van Koeweit. Het Belgische architectenbureau 51n4e kwam toen  met een voorstel tot een resolute metamorfose  uit de bus. 

Of we binnenkort ook excuberante Palmeilanden mogen verwachten voor de kust van Dürres?  Boltar: “Het is een beetje vroeg om daar nu aan te denken, maar je weet nooit wat de toekomst brengt…”