Braziliaanse armen worden snel rijker

De armste helft van de Braziliaanse bevolking verdiende in 2004 ruim 14 procent meer dan het jaar daarvoor. Dat is vier keer meer dan de gemiddelde stijging van de inkomens in Brazilië dat jaar. En tussen 2002 en 2005 groeide het aandeel van de armste helft van de bevolking in het nationaal inkomen van minder dan 10 tot meer dan 12 procent. De rijkste tien procent van de Brazilianen leggen nog altijd beslag op meer dan 46 procent van het nationaal inkomen, maar dat is toch al drie procentpunten minder dan in 2002.

“Dit wordt het decennium van het terugdringen van de ongelijkheid in Brazilië”, zegt Marcelo Neri van het Centrum voor Sociaal Beleid van de Getulio Vargas Stichting. Lange tijd waren er slechts twee landen die nog een grotere inkomensongelijkheid kenden dan Brazilië, maar inmiddels zijn er al negen landen waar de kloof tussen arm en rijk breder is.

Van de fenomenale inkomensgroei van 2004 bij de arme Brazilianen schrijven de onderzoekers 10 procentpunten toe aan de stijging van het aantal banen en betere lonen - 2004 was een jaar van sterke economische groei. De rest haalden de armen uit betere sociale zekerheid en de Gezinstoelage, een uitkering waarvan meer dan 9 miljoen gezinnen profiteren die hun kinderen lang genoeg op school houden.

Het inkomen van de arme Brazilianen steeg merkwaardig genoeg ook als we heel de periode 1995-2004 bekijken, een tijd waarin de Braziliaanse economie stagneerde en het gemiddelde inkomen achteruitging. Meestal verkleint de kloof tussen arm en rijk alleen als de economie groeit. Sterke groei deed Brazilië in die periode alleen in 2000 en 2004 optekenen.

Neri verwacht dat de Braziliaanse inkomenskloof dit jaar nog verder zal versmallen. Er zijn meer banen, het minimumloon werd in april opgetrokken en de Gezinstoelage zal eind dit jaar 11 miljoen huishoudens bereiken. Bovendien is het WK Voetbal aan de gang en zijn er in oktober verkiezingen in Brazilië. Jaren waarin die twee gebeurtenissen samenvallen, zijn traditioneel goed voor een tijdelijke inkomensgroei van om en bij de 12 procent.

De cijfers betekenen een duw in de rug voor de Braziliaanse president Luiz Inácio Lula da Silva. Die beloofde tijdens zijn verkiezingscampagne in 2002 dat hij bijzondere aandacht zou besteden aan de arme Brazilianen. Hij lanceerde een programma om de honger voorgoed te doen verdwijnen uit het land, en beloofde dat alle Brazilianen drie keer per dag zouden kunnen eten. (PD)