Braziliaanse groei sputtert ondanks bouwwoede

De Braziliaanse groei bedraagt nog maar een derde van die in buurland Argentinië en de helft van die in Peru. De belangrijkste oorzaak is de stagnatie van de industriële productie: die nam tussen januari en november van vorig jaar maar met 0,4 procent toe, zegt het Braziliaans Instituut voor Geografie en Statistiek (IBGE).

Vastgoedbel

De vastgoedsector toont een heel ander beeld. De voorbije drie jaar zijn de prijzen van woningen verdubbeld en op sommige plaatsen zelf verdrievoudigd, met name in Rio de Janeiro en Recife. Dat wakkert de bouwwoede verder aan, en ook de vrees dat er vastgoedbel ontstaat.

De Braziliaanse regering lanceerde in 2009 het programma “Mijn huis, mijn leven”, dat via goedkope leningen tegen 1014 3 miljoen nieuwe woningen moet opleveren. Maar vorig jaar schatte de regering het huizentekort in het land nog op 5,5 miljoen eenheden.

Spoorweg naar nergens

Intussen investeert Brazilië ook volop in transportinfrastructuur en bijkomende energievoorziening. Op 12.265 verschillende plaatsen zijn werken gepland die allemaal tegen 2016 klaar moeten zijn. De planning van die inspanningen is niet altijd even goed. Zo staat er een spoorlijn in de steigers waarvan de bestemming nog onzeker is, en worden er andere spoorverbindingen gepland die misschien nooit genoeg vrachtvervoer kunnen aantrekken om rendabel te worden.    

Renato Pavan, een expert logistiek die voor het consultancybedrijf Macrologística werkt, oordeelt dat de Braziliaanse regering haar middelen niet voldoende naar prioritaire projecten kanaliseert, zoals de verbetering van de waterwegen die door het Amazonegebied voeren en de havens die het land moeten toelaten vlotter landbouwproducten en mineralen uit alle uithoeken van het land te exporteren. Maar de massa kleinere projecten schept wel veel banen. Van januari tot november vorig jaar kwamen er in Brazilië meer dan 2,3 miljoenen banen bij, ondanks de stagnatie van de industrie.

Energie

Veel projecten moeten de productie en distributie van brandstoffen en stroom verbeteren. In Suape, Pecém en Maranhão worden nieuwe raffinaderijen gebouwd. Het staatsoliebedrijf Petrobras wil tot 2015 176 miljard dollar investeren, onder meer in de exploitatie van de ontzaglijke hoeveelheden olie die vanaf 2006 op 250 kilometer voor de Braziliaanse kust werden ontdekt.

De Braziliaanse regering heeft het licht op groen gezet voor nieuwe stuwdammen op de rivieren in het Amazonegebied, terwijl er ook windmolenparken en gascentrales worden gebouwd om de elektriciteitsproductie op te drijven.

Veel geld gaat ook naar de verbetering en de aanleg van transportinfrastructuur, stadions en andere gebouwen voor het WK voetbal in 2014 en de Olympische Spelen van 2016 in Rio de Janeiro.

Industrie krijgt klappen

Van de overige sectoren blijven ook de landbouw en de dienstensector het goed doen, zodat de zwakke industrie groei enigszins gecompenseerd wordt. De Braziliaanse industrie lijdt vooral onder de crisis in Europa en de VS en de waardestijging van de real ten opzichte van de dollar en de euro.

Veel economen maken zich zorgen dat Brazilië daardoor steeds meer landbouwproducten en grondstoffen uitvoert, en steeds minder industriegoederen. Dat onevenwicht is vooral duidelijk in de handel met China. Brazilië exporteert bijna alleen ijzererts en soja naar China, terwijl het veel machines en elektronica invoert uit dat land. Doordat de grondstoffenprijzen hoog zijn en industriële goederen goedkoper worden, levert dat niet meteen veel financieel nadeel op. Maar industriële expansie stimuleert de economische en sociale ontwikkeling van een land meer dan een sterke landbouwsector. In de industrie worden ook de beste lonen betaald.