Brazilianse senaat legt Petrobras op de rooster

De Braziliaanse regering probeerde twee maanden lang de vorming van een onderzoekscommissie in de Senaat tegen te houden, maar vorige week werd die toch opgezet. De commissie begint in augustus te werken, na het parlementair reces.
Petrobrás wordt er van verdacht voor 1,5 miljard euro aan belastingen te hebben ontweken. Het bedrijf zou ook veel te hoge facturen hebben opgemaakt voor de bouw van een raffinaderij in Pernambuco.
Volgens de oppositie bracht de Arbeiderspartij van president Inácio Lula da Silva Petrobras er ook toe sociale en milieuprojecten te steunen van haar aanhangers en bondgenoten. In ruil daarvoor zou Petrobras politieke steun hebben gekregen van burgemeesters en niet-gouvernementele organisaties. Verder zouden er ook onregelmatigheden gebeurd zijn bij aanbestedingen die betrekking hebben op de aanpassing van boorplatformen in de Atlantische Oceaan.

Hypotheek op verdere ontwikkeling

Petrobras ontkent alle aantijgingen en maakt zich sterk dat het “veel sterker” uit onderzoek zal komen.
Maar dat is niet zeker, zelfs als alle vermoedens onwaar blijken te zijn. Het onderzoek zal zeker zes maanden en misschien wel een jaar duren. Petrobrasvoorzitter Gabrielli verklaarde al dat hij zorgen maakt dat het onderzoek de hervorming van de oliewet lamlegt. Die regelt onder meer de participatie van oliemaatschappijen in de verkenning en de exploitatie van de gigantische olie- en gasvoorraden die schuilgaan onder dikke zoutlagen diep in de Atlantische Oceaan. De hervorming moet ervoor zorgen dat Brazilië zelf beslag kan leggen zelf op een groot deel van die voorraden.
Petrobras, de grootste Braziliaanse onderneming, produceert tegenwoordig 1,9 miljoen vaten olie per dag. Met de nieuwe voorraden zou de onderneming die hoeveelheid rond 2020 kunnen opkrikken tot 3,1 miljoen vaten. Petrobras bouwt ook vijf nieuwe raffinaderijen zodat het tegen 2020 per dag 3,2 miljoen vaten brandstof zal kunnen produceren.

Politiek strijdtoneel

Omdat Petrobras een grote staatsonderneming is, krijgt het onderzoek ook een groot politiek belang. De zittingen van Braziliaanse onderzoekscommissies worden rechtstreeks uitgezonden en vormen een ideale gelegenheid voor politici uit de oppositie om zich te profileren.
De Brazilianen moeten ten laatste volgend jaar weer naar de stembus voor presidents- en parlementsverkiezingen. De Arbeiderspartij vreest dat de onderzoekers hun pijlen ook zullen richten op haar voorlopige presidentskandidaat, Dilma Rousseff. Die zit de Raad van Bestuur van Petrobras voor. De Arbeiderspartij maakt samen met haar bondgenoten wel de meerderheid uit in de onderzoekscommissie, en kan op die manier verhinderen dat Rousseff als getuige wordt opgeroepen.
Ironisch genoeg is de Braziliaanse Senaat, de instelling die het onderzoek draagt, zelf in opspraak. Voorzitter en voormalig president José Sarney moet afrekenen met een golf van beschuldigingen die variëren van administratieve onregelmatigheden en machtmisbruik tot corruptie. De onderzoekscommissie kan zich onder meer buigen over een vermoedelijke gift van meer dan 350.000 euro van Petrobras aan de Stichting Sarney.