Brazilië laat bussen op waterstof rijden

In Sao Paulo en een aantal omliggende steden zullen vanaf volgend jaar vijf bussen met waterstofcellen worden uitgerust. Op vier jaar tijd moeten ze samen een miljoen kilometer afleggen. Als het experiment succesvol is, wordt de waterstofvloot uitgebreid naar honderd tot tweehonderd bussen. Een gelijkaardig project gaat in 2007 van start in Rio de Janeiro.

Waterstof maakt stillere en duurzame voertuigen mogelijk en is een aantrekkelijk alternatief in het licht van de immer stijgende olieprijzen. “Waterstofmotoren zijn 20 tot 30 procent efficiënter tegenover de bestaande verbrandingsmotoren. Die gebruiken eigenlijk maar een derde van de energie aanwezig in de vloeibare brandstoffen”, zegt Jayme Buarque de Hollanda, directeur-generaal van het Nationaal Instituut voor Energie-efficiëntie (INEE).

De productie van waterstof kan gebeuren door middel van elektrolyse, aardgas of alcohol. Het waterstofproject van Sao Paulo opteert voor elektrolyse omdat dat de eenvoudigste en meest beschikbare technologie is. Volgens Hollanda zal het in Brazilië niet moeilijk zijn om massaal waterstof te produceren uit elektrolyse. Veelbelovend ook is de productie uit ethanol, dat dankzij de Braziliaanse suikerrietindustrie ten overvloede aanwezig is in het land.

In Rio de Janeiro gaan ze werken met waterstof op basis van aardgas. De universiteit; het staatsoliebedrijf Petrobras en verschillende busbedrijven financieren het project, dat voorlopig beperkt blijft tot één bus. Doelstelling is om het onderzoek naar dat productieproces te stimuleren en om de technologie in de praktijk te testen.

Toch blijft het een erg dure onderneming om waterstof te produceren. “Het prototype van waterstofbussen kost nog ongeveer 10 keer zoveel als een gewone dieselbus”, zegt Marcio Schettino, de coördinator van het project in Sao Paulo, dat een gezamenlijk initiatief is van de stad en de federale overheid. “Het zal nog zeker 15 jaar duren voor deze technologie kan concurreren met de prijs van de conventionele technologie.”

De meest concrete oplossing voor het vervuilende stadsverkeer komt voorlopig van een minder spectaculaire technologie: hybride elektrische bussen. Deze technologie, reeds gebruikt door 43 bussen in Sao Paulo, gebruikt elektriciteit opgewekt door elke mogelijk conventionele brandstof en batterijen die de energie stockeren die niet meteen verbruikt wordt. De extra energie worden gebruikt als de bus een energiestoot nodig heeft bij een versnelling of bij een klim.

“De hybrides zijn op dit moment de beste optie, want de toekomst van waterstof is nog niet duidelijk”, zegt Antonio Nunes Junior, voorzitter van de Braziliaanse Vereniging voor Elektrische Voertuigen (ABVE). “Ze kunnen op diesel, super, gas of ethanol rijden, beperken de uitstoot tot een minimum en besparen brandstof. Bovendien hebben ze een erg lange levensduur. Een elektrische motor kan anderhalf miljoen kilometer op de baan blijven, terwijl een conventionele verbrandingsmotor al problemen krijgt na 150.000 kilometer.” Dat compenseert de aankoopprijs van een hybride, die 30 tot 40 procent hoger ligt dan een conventionele bus.