Britse regering geeft meer rechten aan Gurkha-veteranen

De Gurkha’s zijn een Tibeto-Mongools volk uit Nepal en India. Zij zijn voornamelijk gekend om hun operaties in dienst van het Britse koloniale leger sinds de 19^e eeuw. Aanvankelijk waren zij enkel huurlingen, maar na verloop van tijd gingen ze volwaardig deel uitmaken van het leger.
Ook na de onafhankelijkheid van India bleef een deel van de Gurkha-militairen trouw aan Groot-Brittannië. Elk jaar worden zo enkele honderden Gurkha’s gerekruteerd. Eén van hun bataljons nam enkele jaren geleden nog deel aan de Britse operaties in Afghanistan.

Geen Britse staatsburgers

Aanvankelijk keerden gepensioneerde Gurkha-soldaten na hun dienst weer terug naar hun geboorteland. Daar kwam in de tweede helft van de 20^e eeuw heel wat kritiek op. De Britse overheid hield echter een stok achter de deur. Door de Gurkha’s te stationeren in Hong Kong kon men er mee wegkomen hen het Britse staatsburgerschap te weigeren.
Na het Britse vertrek uit Hong Kong in 1997 bleek dit niet meer mogelijk. De roep om Gurkha’s dezelfde rechten te geven als Britse militairen werd dan ook steeds luider. In 2007 gaf de Britse regering gedeeltelijk toe: Gurkha’s die na 1 juli 1997 met pensioen zijn gegaan zouden in Groot-Brittannië mogen wonen en een pensioen krijgen dat gelijk is aan dat van Britse veteranen.

Band met GB in twijfel getrokken

Voor Gurkha’s die al eerder op pensioen gingen veranderde er dus niets. Volgens de regering was hun band met Groot-Brittannië niet sterk genoeg, aangezien ze er nooit geleefd hebben. De Gurkha’s hielden echter voet bij stuk. Andere militairen van het Britse leger afkomstig uit het Britse Gemenebest kregen immers wél eenzelfde behandeling. Hun band met Groot-Brittannië kon volgens de Gurkha’s bezwaarlijk sterker genoemd worden.

Rechtszaak

Eind september vorig jaar besliste het Britse Hooggerechtshof dat de eis van 5 Gurkha-veteranen om gelijke behandeling met Britse soldaten, terecht was. Het Hof had het toen over een “morele schuld” aan alle Gurkha-veteranen. De rechtszaak werd als een belangrijk precedent gezien in Groot-Brittannië. Nick Clegg, voorzitter van oppositiepartij Liberal Democrats, greep de zaak aan om felle kritiek te uiten op de regering van premier Gordon Brown. Minister van Binnenlandse Zaken Jacqui Smith zag zich dan ook genoodzaakt te beloven de situatie van de Gurkha’s nader te onderzoeken en zo snel mogelijk een rechtvaardige oplossing te vinden.

Regering geeft toe

Een rapport van het Ministerie van Binnenlandse Zaken (Home Office) dat binnenkort gepubliceerd wordt, bevestigt dat de eisen van de Gurkha’s terecht zijn. De regering moet hen volgens het rapport dan ook dezelfde rechten toewijzen als Britse veteranen (en als de Gurkha’s die na 1997 op pensioen gingen).

Gevolgen

Wat nu concreet de gevolgen zullen zijn is nog niet meteen duidelijk. De totale populatie van Gurkha-veteranen van voor 1997 en hun gezinnen bedraagt naar schatting 36.000 personen. Het is echter onwaarschijnlijk dat zij allen zullen beslissen naar Groot-Brittannië te verhuizen. De vrees die bij een deel van de Britten leeft dat deze beslissing een zware belasting zou zijn voor de sociale zekerheid van het land, lijkt dan ook voorbarig. Een ander punt van kritiek is dan weer dat het een verkeerd signaal zou zijn naar migranten die hopen naar Groot-Brittannië te kunnen komen.
Nepal van zijn kant uitte eerder zijn ongerustheid over het effect op de Nepalese samenleving. De pensioenen van de veteranen zouden immers niet langer in Nepal terecht komen. Aangezien het om vrij grote sommen gaat in vergelijking met het gemiddelde Nepalese inkomen, kan dat een impact hebben op de nationale economie, vreest men daar.
Het land zou dan ook niet langer voordeel zien in de rekruteringen door het Britse leger. Zo zou een einde kunnen komen aan het bilaterale akkoord tussen Nepal en Groot-Brittannië dat al sinds 1947 in voege is.