Cambodja schuift bezwaren tegen Mekongdam opzij

De Cambodjaanse regering koesterde al lang plannen om de machtige Mekong af te dammen. De kost van het project en de aanzienlijke ecologische en sociale neveneffecten ervan hielden die plannen tegen. Tot nu, zo lijkt het.
Er zijn aanwijzingen dat de regering in Phnom Penh gekozen heeft voor de bouw van een dam in de buurt van Sambor die de Mekong over de hele breedte zou afdammen. Sambor ligt in de provincie Kratie, in Centraal-Cambodja.

De Cambodjaanse regering ondertekende eind 2006 al een principeakkoord met het Chinese elektriciteitsbedrijf China Southern Power Grid Company om de haalbaarheid van twee alternatieven te onderzoeken. De eerste dam zou de hele breedte van de Mekong beslaan, wat een waterkrachtcentrale met een vermogen van 2600 Megawatt zou mogelijk maken. Voor het enorme stuwmeer zouden meer dan 5.000 mensen moeten verhuizen.

Een tweede versie, die slechts een deel van de Mekong afdamt, zou maar een vermogen van 465 Megawatt opleveren. Het stuwmeer kan dan veel kleiner uitvallen, waardoor de gevolgen voor mensen en natuur ook veel geringer zouden zijn.

Troebele fase



Er is nog niets bekendgemaakt over de haalbaarheidsstudie, maar verscheidene goed geïnformeerde bronnen in Phnom Penh zeggen dat de regering al voor de grote dam heeft gekozen.

Op een conferentie in het buurland Laos in september 2008 liet Tung Sereyvuth, een adjunct-directeur van het Cambodjaanse ministerie van Industrie, Mijnen en Energie, zich overigens al ontvallen dat zijn regering hoopt tegen 2019 een waterkrachtcentrale van 2600 Megawatt in bedrijf te hebben. En de bevoegde staatssecretaris, Ith Praing, liet nog iets vroeger weten dat de  milieueffectenstudie voor de dam bij Sambor al bezig was.

Puth Sorithy, de directeur van de afdeling van het Cambodjaanse ministerie van Milieu die over milieueffectenstudies gaat, verklaarde begin december dan weer dat hij nog geen documenten met betrekking tot de Sambordam onder ogen heeft gekregen. Ook de Mekongcommissie, een internationale organisatie die toezicht houdt op de ontwikkeling in het hele bekken van de Mekong, weet nog van niets. “Het project is nog niet in een fase waarin lidstaten informatie moeten doorspelen”, zegt Jeremy Bird, het hoofd van de commissie.

Vistrek



De bewoners van het gebied rond Sambor, visserijexperts en milieubewegingen maken zich alvast grote zorgen. “De dam zou de migratie van vissen tussen het zuiden van Laos en het Tonle Sap-meer in Cambodja blokkeren, belangrijke habitats voor vissen vernietigen, de sedimentatie veranderen en ook de kringloop van voedingsstoffen verstoren”, zegt Carl Middleton, een onderzoeker van de milieubeweging Rivers International die vanuit Bangkok werkt.

Het Mekong-secretariaat kwam in 1994 bij een onderzoek naar een even grootschalige voorloper van het plan voor de Sambordam tot gelijkaardige conclusies. Vooral de effecten op Tonle Sap zouden desastreus kunnen zijn. Dat meer is goed voor twee derde van de totale visvangst in Cambodja. Er worden vooral vissen bovengehaald die migreren: ze eten zich rond in het meer, en trekken dan naar Laos en zelfs naar Thailand om eieren te leggen. Een ander onderzoek in 2003 noemde Sambor de slechts mogelijke locatie voor een dam vanuit het oogpunt van de visserij.

De Cambodjaanse plannen vormen niet de enige bedreiging voor het visbestand in de Mekong. Laos sloot begin 2008 een contract met een Maleisische onderneming voor een haalbaarheidsstudie voor een dam in de buurt van watervallen van Khone. Daar, dicht bij de grens met Cambodja, splitst de Mekong uit in een netwerk van natuurlijke kanalen. Als de diepste daarvan worden afgedamd, kunnen trekkende vissen in het droge seizoen ook niet meer van Tonle Sap naar hun broedplaatsen in Laos en Thailand zwemmen.

Onbetrouwbare vraag   



Net als Laos wil Cambodja waterkrachtcentrales bouwen om de stroomvoorziening in eigen land te verbeteren en om elektriciteit te kunnen exporteren. Slechts 20 procent van de Cambodjaanse gezinnen heeft nu een betrouwbare toegang tot stroom. Cambodja wil dat aandeel tegen 2030 optrekken tot 70 procent. Cambodja hoop ook meer buitenlandse investeringen aan te trekken als de stroomvoorziening verbetert.

Cambodja bouwt momenteel aan vijf dammen. Twintig nieuwe projecten worden bestudeerd, meestal in samenwerking met Chinese bedrijven. Critici vinden dat Cambodja beter zou inzetten op kleinschaligere oplossingen. Het is mogelijk dat de internationale crisis het fundament onder een aantal van de geplande dammen weghaalt. De vraag naar stroom uit Thailand en Vietnam groeit niet meer zo snel, waardoor grote dammen onrendabel dreigen te worden. Ook de lagere olieprijzen zijn een streep door de rekening.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.