Canada blijft zaken doen met voor corruptie veroordeeld bedrijf

In september 2002 werd Acres International door het Hooggerechtshof in Lesotho schuldig bevonden aan poging tot omkoping van verantwoordelijke projectleider van het Lesotho Highlands Water Project (LHWP), een project dat gefinancierd wordt door de Wereldbank. Acres tekende beroep aan, met als gevolg dat één aanklacht werd ingetrokken. De uitspraak bleef echter ongewijzigd, het bedrijf moet een boete betalen van omgerekend bijna 1,7 miljoen euro.

Drie andere internationale bedrijven die aan het project meewerken, zijn ook veroordeeld in Lesotho. De bank overweegt om een van die bedrijven, Lahmeyer International, uit te sluiten van toekomstige contracten. Vorige week maakte de Wereldbank, die 90 miljoen dollar in het LHWP heeft gestoken, al bekend de komende drie jaar geen nieuw contract aan te gaan met Acres.

In Canada lijkt de goede naam van Acres echter onaangetast te blijven. ”We hebben de kwestie met Acres besproken en zijn ervan overtuigd dat het bedrijf interne maatregelen heeft genomen om soortgelijke affaires in de toekomst te voorkomen,” zegt Andre Lemay, woordvoerder van het Canadese departement voor Buitenlandse Zaken en Internationale Handel.

Lemay vindt niet dat de overheid een duidelijker signaal moet afgeven, als het gaat om corruptie. ”Wij zijn tevreden met de sancties van de Wereldbank,” aldus Lemay. Bij het Canadian International Development Agency (CIDA) en Export Development Canada (EDC) klinken soortgelijke geluiden. De ECD ziet geen belemmeringen om zaken te doen met Acres, al lopen er op dit moment geen projecten.

Patricia Adams van Probe International in Toronto noemt de maatregelen van Acres onvoldoende, omdat er nog steeds geen toezicht van buitenaf is. ”Het bedrijf had destijds ook interne richtlijnen, maar die konden niet voorkomen dat er mensen over de schreef gingen,” zegt Adams. ”De omkoping heeft welbewust plaatsgevonden, vanuit de top van Acres. Dus ik zie niet in waarom zelfregulering nu wel zou werken, als het niet door onafhankelijke juridische auditeurs wordt gecontroleerd. De Canadese overheid heeft in deze kwestie ook geen schone lei, omdat Acres en de andere bedrijven Canada’s onbezoldigde consul als tussenpersoon hebben ingezet.”

Adams vermoedt dat het besluit van de Wereldbank om Acres op de zwarte lijst te zetten, tot stand is gekomen onder buitenlandse druk. Zo wordt vanuit het Amerikaanse Congres al geruime tijd onderzoek gedaan naar corruptie bij internationale investeringsbedrijven. Het besluit duidt volgens haar niet op een toegenomen vastberadenheid binnen de gelederen van de Wereldbank. ”De Wereldbank hoeft zich niet aan de plaatselijke wetten te houden, maar moet wel rekening houden met de publieke opinie in de OESO-landen, om te voorkomen dat het budget verlaagd wordt.”

Woordvoerder Damian Milverton van de Wereldbank benadrukt dat bankpresident James Wolfensohn al in 1996 duidelijk heeft gemaakt dat corruptie met alle mogelijke middelen bestreden moet worden omdat ze de ontwikkeling van arme landen schaadt. Milverton zegt dat de Wereldbank vier contracten heeft gesloten met Acres in de tijd dat de juridische strijd over de affaire nog liep. ”Anders hadden wij het bedrijf financiële schade en een slechte naam bezorgd, terwijl de schuld nog niet bewezen was.”

Het International Development Agency, de overheidsinstelling voor internationale samenwerking, heeft momenteel drie contracten met Acres. Een in India, voor 3,5 miljoen dollar en twee andere in China en Centraal Amerika, waar Acres participeert in een internationaal consortium.

Alle overheidswoordvoerders benadrukken dat Canada het OESO-verdrag tegen omkoping, dat sinds 1999 van kracht is, heeft ondertekend. Ook wezen ze op de binnenlandse anti-corruptiewet die in 1999 werd aangenomen.

De hoofdaanklager in de Lesotho-zaak, Guido Penzhorn, verklaarde vorige week tegenover een Amerikaanse senaatscommissie dat de landen van herkomst van de beschuldigde bedrijven nauwelijks geassisteerd hebben bij de vervolging. Alleen Zwitserland en in iets mindere mate Frankrijk, werkten mee. (JS/MM)

Marty Logan

Xml=7

Ref: na af if dv