CAR: een nieuwe president, dezelfde crisis?

De benoeming van een nieuwe overgangspresident, Catherine Samba-Panza, in de Centraal-Afrikaanse Republiek leidt bij sommige mensen tot het optimisme dat de eerste vrouwelijke leider van het land een einde kan maken aan de etnische conflicten.

  • EU/ECHO/M.Morzaria/cc by 2.0 Sinds de rebellen in maart vorig jaar de macht overnamen in de Centraal-Afrikaanse Republiek, zijn meer dan 200.000 mensen ontheemd geraakt als gevolg van het conflict. EU/ECHO/M.Morzaria/cc by 2.0

President Samba-Panza werd maandag benoemd, terwijl er nog volop geweld gaande was tussen islamitische Seleka-milities en christelijke milities.

“Als eerste vrouwelijke president sinds de onafhankelijkheid, met haar achtergrond in mensenrechtenwerk en bemiddeling, heeft ze een unieke mogelijkheid om politieke transitie te bevorderen, partijen bij elkaar te brengen, het geweld te beëindigen en haar land naar verkiezingen te leiden, uiterlijk in februari 2015”, zei de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, John Kerry, dinsdag.

Sommige analisten verwachten echter niet dat de benoeming van de nieuwe president vrede zal brengen. “Er is een roofzuchtige elite die het land min of meer heeft leeggezogen”, zegt J. Peter Pham, directeur van het Africa Centre van de Atlantic Council, een denktank in Washington. “Helaas is nu juist een lid van deze elite als interim-leider van het land gekozen.”

Samba-Panza is christen, maar ze onderhoudt nauwe banden met de vorige president, Michel Djotodia, een moslim. “Ze is een van de christelijke politici die zich verbonden hebben met Seleka”, zegt Pham.

Djotodia benoemde Samba-Panza in april tot burgemeester van Bangui, de hoofdstad, kort nadat hij president was geworden. Ze werd maandag door het overgangsparlement tot president gekozen. Pham denkt dat het presidentschap van Samba-Panza vragen doet rijzen over de inzet op lange termijn van de internationale gemeenschap. “De internationale gemeenschap toon weinig animo. Ik ben bang dat deze benoeming in een zo positief mogelijk licht wordt geplaatst en gebruikt wordt, als dekmantel voor terugtrekking.”

Plundering

De Verenigde Staten geven momenteel financiële steun om de crisis te verzachten. Maandag werd 30 miljoen dollar extra noodhulp aangekondigd. De EU-ministers van Buitenlandse Zaken besloten maandag dat Europa een militaire bijdrage moet leveren om de rust in het land te herstellen.

“Een vijfde van Bangui leeft momenteel in een groot, miserabel kampement. Angstige burgers zoeken een veilige plek, weg van geweld en plundering”, zegt Nancy Lindborg van USAID, het belangrijkste hulpverleningsorgaan van de Amerikaanse overheid.

De crisis in de Centraal-Afrikaanse Republiek brak uit nadat de islamitische Seleka de macht overnamen in Bangui en president Francois Bozize afzetten. In april vorig jaar werd Djotodia geïnstalleerd. “Sinds de Seleka aan de macht zijn, is er sprake van massale moorden, het platbranden van dorpen, plundering en aanvallen op burgers”, zegt Philippe Bolopion, directeur Mensenrechten bij Human Rights Watch (HRW). “Rebellen gaan een dorp binnen, vermoorden een paar mensen, jagen iedereen uit zijn huis en roven alles wat ze kunnen vinden. Vervolgens steken ze de huizen in brand en gaan ze verder.”

President Djotodia heeft geprobeerd de Seleka te ontbinden vanwege het extreme geweld en de aanvallen op burgers. “Eind september besloot Djotodia de Seleka op te heffen, omdat alle controle zoek was. Sindsdien is het alleen maar erger geworden”, zegt Pham van de Atlantic Coucil. “De rebellen konden nergens heen en er was weinig loyaliteit naar Djotodia toe.”

De Seleka zijn nog steeds actief, maar nu volledig los van de overheid. Ze vallen burgers aan, wat heeft geleid tot confrontaties met christelijke milities. Deze milities werden aanvankelijk gecreëerd door de voormalige president Bozize om criminaliteit te bestrijden, maar al snel gingen ze over tot vergeldingsacties. Bij aanvallen op de christelijke bevolking voerden zij soortgelijke aanvallen uit op de moslimbevolking. “Ze vallen moslims alleen aan omdat ze moslim zijn en ze handelen net zo gewelddadig als de Seleka-milities”, zegt Bolopion van HRW.

Etnisch conflict

Hoewel het conflict in de CAR op het eerste gezicht puur sektarisch lijkt, wijst de benoeming van een christelijke president door Djotodia erop dat het ingewikkelder ligt. Pham stelt dat het geweld eerder etnisch dan religieus is. “Bij de politieke elite was religie nooit een issue. Daar ligt de oorzaak van het conflict niet. Het is geen religieus conflict, maar etnisch conflict en etnische groepen hebben vaak hun eigen religie.” De Seleka zouden zelfs moslims hebben vermoord die in christelijke regio’s woonden.

Bolopian zegt dat de situatie dusdanig geëscaleerd is, dat het land op de rand van totale anarchie staat. Om tot een oplossing te komen, is het volgens hem nodig meer macht aan de burger te geven en het land op veel terreinen vanaf de grond weer op te bouwen. “Het leger moet opnieuw opgebouwd worden, evenals het justitiesysteem en het bestuur.”

Momenteel zijn er 1600 Franse militairen in de CAR. De Europese Unie zal vermoedelijk ongeveer 500 militairen leveren als aanvulling op de Franse troepen.

Pham zegt dat de Verenigde Naties goedkeuring hebben verleend voor een troepenmacht van 10.000 militairen, maar dat dat aantal voorlopig niet gehaald wordt.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.