Caracas niet klaar voor stortbuien door klimaatwijziging

Stortbuien worden steeds korter en heviger, zegt Nicola Veronico, verantwoordelijk voor milieu in het stadsbestuur van Caracas. “De hoeveelheid die vroeger in enkele weken of een maand viel, valt nu op een voormiddag. Twee uren stortregen volstaan om de Guaire buiten zijn oevers te laten treden”, zegt Gabriel D’Andrea, directeur van de Civiele Bescherming in Sucre, in het oosten van Caracas.

Scherpe bochten

De Guaire doorkruist de hoofdstad in een bijna rechte lijn. Bij het verlaten van de stad, in het oosten, maakt hij scherpe bochten. Daar ontstonden in 1979 geleden zware overstromingen in wijken als La Jóvita, La Línea en El Hueco.

In 1993 werd de zone opnieuw getroffen bij de passage van de tropische storm Bret. Toen vielen 150 doden in Venezuela, de helft in Caracas.

De veranderingen in het neerslagpatroon als gevolg van de klimaatwijziging is al sinds de jaren zeventig bezig, zegt de Venezolaanse María Teresa Martelo, lid van het VN-klimaatpanel (IPCC). “De tendens is dat de temperatuur de komende decennia zal stijgen, waardoor minder water beschikbaar zal zijn en de cycli van regen en droogte zullen veranderen.”

Naar hoger gelegen zones

“We hebben geen Bret meer nodig om bezorgd en alert zijn”, zegt Henry Hernández, gemeenschapsleider in La Jóvita. “Als het regent in Las Adjuntas en Los Teques (waar de rivier ontspringt), dan weten de mensen hier dat ze zich moeten organiseren om naar hoger gelegen zones te gaan.”

Het waterpeil wordt 3 kilometer voor het begin van de bochten gemeten. Als er gevaar dreigt, worden de risicowijken gewaarschuwd, zegt D’Andrea van de Civiele Bescherming. Maar iedereen bereiken lukt niet, zegt hij, want Sucre alleen al telt meer dan 1800 wijken.

Men moet de oorzaak van het probleem aanpakken en dat is de ruimtelijke ordening, zegt Evelyn Pallotta, directeur Milieu van de deelstaat Miranda.

Groene bufferzone

Het ministerie van Leefmilieu heeft een drainageplan voor de Guaire. Dat moet een oplossing bieden voor de massa’s sedimenten en afval die de rivier aanvoert. Maar dat zijn slechts “tijdelijke oplossingen”, zegt Pallotta, die ook ruimtelijke ordening doceert aan de Centrale Universiteit van Venezuela.

“Als je weet dat er langs de Guaire niets gebouwd mag worden en groene bufferzone van soms tientallen meter breed nodig is, dan mag je daar geen woningen, ateliers, fabrieken en winkels toestaan.”

Twee jaar geleden lanceerde de nationale regering een plan om honderden woningen te bouwen op voormalige industrie- en parkeerterreinen, ver van de Guaire. Maar daar zijn nu klachten over verzadiging, slechte verbindingen, slechte afvalverwerking en waterzuivering en afwezigheid van groen.