Champagne voor 'Man bijt hond'

De prijs voor ‘beste interculturele televisie’ is een intiatief van het Minderhedenforum en een primeur in de Vlaamse persgeschiedenis. Het forum wil hiermee tv-makers aanmoedigen om allochtone Vlamingen op een positieve en diverse manier in beeld te brengen, niet als vertegenwoordigers van een hele gemeenschap maar als mensen.
De gastvrouw van de avond Kathleen De Ridder (Trefpunt voor Media in Diversiteit/Minderhedenforum) bestempelde 2007 als het jaar van de interculturele televisie. “In het verleden waren programmamakers bang om etnische minderheden aan bod te laten komen omdat dit zou leiden tot zogenaamde ‘stigmatiserende ghettoprogramma’s’. Dit jaar kregen allochtonen wel een stem op televisie, vooral in spelprogramma’s en realityshows.”

Diversiteit op de commerciële televisie

De 22 inzendingen waren ontspanningsprogramma’s die de etnisch culturele diversiteit in Vlaanderen in beeld brengen. Uit dat lijstje nomineerde de achtkoppige allochtone jury zeven programma’s: 0032, 16+, Allez allez Zimbabwe, Huwelijk uit handen, Hello goodbye Zaventem en Man bijt hond. Vitaya werd als zender genomineerd voor het aanstellen van allochtone presentatoren in drie programma’s.
Kathleen De Ridder benadrukt dat de genomineerden zowel van de openbare omroep als van de commerciële zenders (Vitaya, VIJFtv, VTM) uitgaan. “De lijst van genomineerden toont aan dat diversiteit en commercie perfect te combineren zijn.”

Winnaar ‘Man bijt hond’

Het dagelijkse programma van Woestijnvis ‘Man bijt hond’ mocht met de reportage ‘Hemels verblijf’ (02.01.07) het krat champagne in ontvangst nemen. In het fragment komen asielzoekers aan het woord die in afwachting op papieren in de Gentse Sint-Antoniuskerk verblijven en hun bewondering uitdrukken voor de architectuur van het kerkgebouw.
Dirk Van den Houte, de regisseur van de winnende reportage, antwoordde ludiek op de vraag van de jury naar zijn inspiratie: “Bij het bedenken van een onderwerp voor de reportage die dag, heb ik niet zitten piekeren ‘hoe zou ik nu eens allochtonen in beeld brengen’. Ik speelde gewoon in op wat er gebeurde in de actualiteit. Ik vroeg me af wat die mensen zo allemaal doen als ze 24 uur op 24 in een kerk zitten.”
De jury apprecieerde de ongedwongen en hartverwarmende sfeer in de reportage.  “Het is een kunst om het leed van mensen zonder papieren aan te kaarten zonder uitsluitend te focussen op hun ‘anders-zijn’. Het gaat over mensen, en dat is wat wij zo mooi vinden”, zo zegt coördinator Naima Charkaoui.

Eerherstel voor ‘Allez allez Zimbabwe’

Een opvallend programma tussen het lijstje van genomineerden was ‘Allez allez Zimbabwe’. De realityshow werd bij de aanvang van het eerste seizoen met een golf van kritiek overspoeld in de pers, maar na verloop van tijd verstomden de commentaren.
Naima Charkaoui merkte deze tendens ook op bij de jury: “Vooraleer we het programma bekeken hadden, vonden alle juryleden de opzet paternalistisch en koloniaal. Toen we de afleveringen bekeken merkten we dat niet enkel de Zimbabwanen maar alle mensen ‘simpel’ voorgesteld werden. Zo zien we in de laatste reeks dat de Vlamingen in Zimbabwe ook klungelen en hun weg niet vinden. Dat wordt evenveel en zelfs nog meer uitgespeeld dan wanneer men de Zimbabwaanse jongens in België filmt.”
Peter Thiessen, de eindredacteur van het programma, is tevreden dat er genuanceerder gesproken wordt over ‘Allez allez Zimbabwe’. “Uit linkse hoek was al voor de eerste aflevering te horen dat we zwarten op een fiets zouden zetten en uitlachen. Journalisten vergeten vaak dat makers van commerciële formats ook grondig onderzoek doen en een waardevol doel voor ogen hebben. Wij zijn de enige Europese cameraploeg die binnen mag in Zimbabwe. De informatiedienst van het land controleert ons voortdurend. Daarom proberen we op een subtiele manier kritiek te leveren op het regime. Zo hebben we via het verhaal van het weeshuis in Harare geprobeerd om iets te vertellen over de situatie in het land.”
Thiessen benadrukt dat de impact van een commerciële zender op de publieke opinie niet onderschat mag worden. “Een format als 0032 boeit enkel mensen die er al van overtuigd zijn dat allochtonen aan bod moeten komen in de media. Veel VTM-kijkers stemmen op het Vlaams Belang, door programma’s als het onze krijgen die mensen een beter zicht op situaties die verder van hun bed liggen en staan ze minder vijandig ten opzichte van allochtonen.”