Chávez wil één miljoen Venezolanen leren lezen en schrijven

De basisidee is om volwassenen die nooit leerden lezen of schrijven terug op de schoolbanken te krijgen met een reeks prikkels, waaronder voedselmanden en microleningen van de overheid. Boeren die in het programma stappen, krijgen voorrang bij de geplande herverdeling van de landbouwgrond, technische hulp en toegang tot kredieten. De regering mikt ook op de gevangenispopulatie: gedetineerden die hun collega’s les geven of zelf de pen ter hand nemen, kunnen rekenen op strafvermindering en in sommige gevallen zelfs vervroegde vrijlating.

Ik heb me ingeschreven voor een cursus want ik ben het beu dat ik niet eens mijn eigen naam kan schrijven. En ik wil een identiteitskaart, zegt de 63-jarige Josefina de Díaz, die een eetstalletje houdt in de Lidice-wijk, in het westen van Caracas. Justo Rondón, die groenten verkoopt in een arbeiderswijk in het zuidwesten van de hoofdstad, heeft een ander motief: Ik kan sommen maken met een rekenmachientje en ik kan een beetje lezen, maar in schrijven ben ik echt slecht. Ik wil contacten leggen met de overheid om te zien of ik kan toetreden tot een coöperatie en een lening krijgen om mijn eigen zaak op te richten.

Volgens het Nationale Instituut voor Educatieve Samenwerking hebben al 300.000 ongeletterde Venezolanen zich ingeschreven voor Missie Robinson. Ook de helft van de benodigde 100.000 vrijwillige instructeurs zouden al gevonden zijn.

Chávez lanceerde het programma, dat genoemd is naar de leraar van de Zuid-Amerikaanse onafhankelijkheidsstrijder Simõn Bolívar, dinsdag met een toespraak op de staatstelevisie. Via satelliet had hij contact met educatiecentra over het hele land. In een eerste fase, in juli, zullen we 120.000 mensen leren lezen en schrijven, zei de president. En met een knipoog naar zijn Braziliaanse collega Lula da Silva, die een oorlog voert tegen de armoede voert, voegde hij eraan toe: We zullen deze oorlog voeren te land, ter zee en in de lucht en we zullen elke persoon bereiken die onze hulp nodig heeft.

De regering heeft 30 miljoen euro beloofd. Volgens de minister van Onderwijs kunnen daarmee anderhalf miljoen mensen geletterd worden. Chávez kreeg de steun van Cuba dat leraars, expertise, video’s en 50.000 TV-toestellen stuurt naar Venezuela. Acht Cubaanse instructeurs zullen de vrijwilligers een methode bijbrengen waarmee ze volwassen op 50 tot 70 lesuren, gespreid over drie maanden, kunnen leren lezen en schrijven.

Venezuela en Cuba hebben een relatief hoge alfabetiseringsgraad in vergelijking met het Latijns-Amerikaanse gemiddelde, dat 89 procent bedraagt. Maar Venezuela kan nog iets opsteken van Cuba. Volgens de UNESCO zijn 1,2 miljoen van de 23 miljoen Venezolanen (7,4 procent van de plus vijftienjarigen) ongeletterd, in Cuba ligt dat percentage nog lager.

Missie Robinson (die loopt onder slogan ‘Ja, ik kan het’!) gaat gepaard met een massale mobilisatie in alle sectoren - onder meer de scholen en het leger worden ingeschakeld. Venezuela zou Venezuela niet zijn als er geen politiek gekissebis zou uitbreken over het initiatief. De sterke oppositie, die rond de jaarwisseling een twee maanden durende algemene staking organiseerde om Chávez tot aftreden te dwingen, zegt dat Missie Robinson niets meer is dan een poging is om het land te Cubaniseren,. De president zou ook steun willen winnen voor het belangrijke referendum over de vervolmaking van zijn ambtstermijn. Dat wordt mogelijk nog dit jaar gehouden.

We zijn niet gekant tegen de alfabetisering op zich. Het is de plicht van burgers die toegang hebben tot het onderwijs om degenen te helpen die uitgesloten werden, zegt Leonardo Carvajal, van de Vereniging voor het Onderwijs, een ngo die nauwe banden heeft met de oppositie. Maar we verwerpen deze farce: het is het derde alfabetiseringsplan dat Chávez sinds 2000 organiseert en geen enkel heeft gewerkt. De president repliceert dat de oppositie niet eens zelf geloof hecht aan de belachelijke bewering dat dit een samenzwering is tussen Fidel Castro en Hugo Chávez om te indoctrineren en het communisme te verspreiden. Dit plan heeft geen politieke bedoelingen.

*Mission Robinson http://www.venpres.gov.ve/robinson/pag1.htm