Chávez wil onbeperkte herverkiezing van alle Venezolaanse mandatarissen

Hugo Chávez had in december al zijn eerdere voorstel opnieuw gelanceerd dat een president zich zo vaak hij wil herverkiesbaar zou kunnen stellen. Chávez heeft dat voorstel deze maand uitgebreid tot alle mandatarissen, gouverneurs, burgemeesters en regionale en nationale parlementsleden.
De president heeft het parlement gevraagd zijn voorstel zo snel mogelijk goed te keuren en aan de bevolking voor te leggen in een referendum, bij voorkeur al midden volgende maand. Bijna 160 van de 167 parlementsleden leunen bij Chávez aan.

Noodzaak

Nadat Chávez in 1999 aan de macht was gekomen, verlengde hij zijn mandaat onder de nieuwe grondwet van 2000 en werd hij in 2006 voor zes jaar herverkozen. Normaal is dit zijn laatste termijn en moet hij in 2013 plaats ruimen voor zijn opvolger. Maar hij wijst nu op “de noodzaak om minstens tot 2019 aan de macht te blijven, en nadien zullen God en het volk beslissen”.
De grondwet van 1999 bepaalde dat de president zich slechts eenmaal herverkiesbaar kon stellen en dus maximaal twaalf jaar kon besturen. In 2007 stelde Chávez voor 33 artikels van de grondwet te herzien en onder meer de beperking op het aantal ambtstermijnen te schrappen. Het parlement voegde daar de herziening van nog 36 andere artikels aan toe en legde het voorstel voor aan de bevolking. Het voorstel werd echter verworpen met 51 procent van de stemmen, de eerste nederlaag voor Chavéz in de elf keer dat hij al naar de kiezer trok.

Niet opnieuw

Tientallen academici en juristen die aan de oppositie gelieerd zijn, voerden al aan dat Chávez’ nieuwe voorstel ongrondwettelijk was. Volgens de grondwet mag een verworpen voorstel van grondwetswijziging niet opnieuw worden voorgelegd tijdens dezelfde regeerperiode. Bovendien, zeggen de experts, verandert het voorstel republikeinse principes, het wisselen van de macht, die alleen een nieuwe constituerende vergadering kan veranderen.
De president en regeringsgezinde juristen reageerden aanvankelijk met het argument dat nu slechts één artikel wordt gewijzigd. Maar na nieuwjaar schakelde Chávez een versnelling hoger en kondigde hij de wijziging van nog minstens vijf andere grondwetsartikels aan opdat er ook voor gouverneurs, burgemeesters en regionale en nationale parlementsleden niet langer een beperking van het aantal ambtstermijnen zou gelden.
“Ik ben ervan overtuigd dat we op die manier de formule versterken”, zegt Chávez. “Het is de uitbreiding van het recht van het volk om zonder beperkingen wie het maar wil te kiezen en voor te dragen. Als een gouverneur zijn werk goed doet, dan heeft het volk het recht hem opnieuw te kiezen zo vaak het maar wil.”
“Chávez heeft de eerste opiniepeilingen gelezen en weet dat hij te weinig steun heeft om de overwinnig te halen”, zegt Ismael García, secretaris-generaal van de oppositiegroep Podemos. “De wijziging van het amendementsvoorstel toont op hoe weinig steun het project kan rekenen en hoe zwak het staatshoofd is”, zegt Julio Borges van het centrumrechtse Primero Justicia, een andere oppositiegroep.