Chávez wil ook G3 opblazen

De Venezolaanse president kondigde zondag aan dat Venezuela een terugtrekking uit de G3 onderzoekt, een handelsakkoord met Colombia en Mexico dat sinds 1995 van kracht is. Het ‘vrijhandelsakkoord van het Zuiden’ voorziet in een geleidelijke afbouw van de invoerheffingen op een groot aantal handelsgoederen die de drie landen uitwisselen. Het verdrag wil ook de handel in diensten liberaliseren en een betere bescherming invoeren van onderlinge investeringen. Volgens Chávez komen die afspraken, die al gedeeltelijk in werkelijkheid zijn omgezet, alleen ten goede aan een kleine groep van grote ondernemingen.

De Mexicaanse Buitenlandminister Luis Ernesto Derbez betreurt het mogelijke vertrek van Venezuela uit het akkoord, maar zegt dat hij niet gelooft dat de uitwerking op de Mexicaanse economie groot zal zijn. Volgens Derbez heeft het G3-verdrag de handel tussen de drie landen opgedreven, maar al bij al blijft het volume ervan bescheiden. Dat geldt ook voor de Mexicaanse investeringen in Venezuela. Mexicaanse bedrijven hebben er voor 2,4 miljard euro geïnvesteerd, wat ongeveer 13.000 directe banen opleverde.

De Colombiaanse minister van Buitenlandse Handel, Jorge Botero, voorziet nog minder gevolgen. De handel tussen zijn land en Venezuela wordt in de eerste plaats geregeld door de afspraken binnen de Andesgemeenschap, zegt hij. Maar Chávez legde vorige maand wel een bom onder de Andesgemeenschap (Colombia, Peru, Ecuador, Bolivia en Venezuela) door ook het vertrek van Venezuela uit dat handelsblok aan te kondigen.

Ondernemers in de drie landen blijven er niet zo kalm bij. “We maken ons echt zorgen”, zegt José Antonio Martínez, de voorzitter van de Venezolaans-Mexicaanse Handels- en Industriekamer (Cavemex). De aankondiging van Chávez “brengt nog meer onzekerheid in de economische activiteit”, zegt José Luis Betancourt, de voorzitter van het Venezolaanse ondernemersverbond Fedecámaras. “Door dergelijke breuken verliezen we toekomstgerichte arbeidsplaatsen.”

Chávez vertrekt van het standpunt dat vrijhandel op zich nauwelijks welzijn voor de meerderheid van de bevolking schept - voor een billijke verdeling van de winst moet de staat zorgen. Chávez verzet zich ook tegen vrijhandelsverdragen met de VS - volgens hem versterken die de greep van Amerikaanse ondernemingen op de rest van het continent. Vorig jaar slaagde de Venezolaanse president er samen met Argentinië en Brazilië in het VS-project voor een Pan-Amerikaans Vrijhandelsverdrag in de wielen te rijden. Dat zorgde toen voor een rel tussen Chávez en de Mexicaanse president Vicente Fox, die wel de kaart van de VS trekt. De vrijhandelsverdragen die Peru en Colombia intussen met de VS sloten, liggen aan de basis van het aangekondigde vertrek van Venezuela uit de Andesgemeenschap.

Chávez probeert het hele integratieproces in Latijns-Amerika te hertekenen. Venezuela is bezig volwaardig lid te worden van de Mercosur (Brazilië, Argentinië, Uruguay en Paraguay). Zelfs in die kring kan Chávez het stoken niet laten. Hij stemt in met Paraguay en Uruguay, die eisen dat de Mercosur meer rekening gaat houden met de belangen van de kleine leden. Het eigengereide internationale optreden van Chávez heeft intussen diens relatie met de Braziliaanse president Lula verstoord.

Chávez kondigde zondag ook nog aan dat hij het Pact van San José wil wijzigen. Volgens die afspraak leveren de grote aardolieproducenten Mexico en Venezuela sinds halverwege de jaren tachtig samen elke dag 160.000 vaten olie aan een tiental kleine landen in de Cariben en Centraal-Amerika. Dat gebeurt tegen voordelige betalingsvoorwaarden. (PD/JS)