Chávez zet coalitiepartners voor het blok

“De stemmen die jullie kregen zijn niet van jullie, maar van Chávez. Ze behoren het volk toe”, zo waarschuwde de president zijn coalitiepartners. “Als je wilt vertrekken, ga je gang, maar kom daarna niet klagen.”
Chávez werd in december herkozen met 7,3 miljoen stemmen (63 procent). Daarvan waren 4,8 miljoen stemmen voor zijn eigen partij, de Beweging voor de Vijfde Republiek (MVR). De andere stemmen kwamen van de sociaal-democraten van Podemos (760.000 stemmen), de linkse partij Vaderland voor Allen ( PPT, 600.000 stemmen) en de Communistische Partij van Venezuela (PCV), met 340.000 stemmen.
Alleen de communistische PCV lijkt voorlopig de eenheid te kunnen bewaren onder de druk van de charismatische president. Vijf van de achttien parlementsleden van Podemos zijn van plan zich aan te sluiten bij de PSUV. Hetzelfde geldt voor de twee provinciegouverneurs die tot de PPT behoren. Verschillende burgemeesters van de twee partijen hebben zich eveneens achter Chávez geschaard.
De PPT houdt op 10 april een congres om zich te beraden over de toekomstige koers van de partij. “Wat ook de eindbeslissing zal zijn, het zal tot een scheuring komen en sommige leden zullen de partij verlaten”, voorspelde partijleider José Albornoz.
De leider van Podemos, Ismael García, benadrukt dat het Chavisme een pluralistische beweging moet blijven, een stellingname die Chávez afdeed als “een argument van de politieke rechterzijde”. García heeft er ook problemen mee dat Chávez zelf de “voorstuwers”(propulsores) van zijn nieuwe partij benoemd, in plaats van de militanten te laten verkiezen door het volk. De eerste 2400 voorstuwers werden vorige week ingezworen op een bijeenkomst onder de Cubaans aandoende slogan: “Vaderland, Socialisme of de Dood.”
De PCV heeft voorlopig nog geen last van overlopers, maar is ook verdeeld tussen voor- en tegenstanders van Chávez eenheidspartij. De president heeft al te verstaan gegeven dat de PSUV geen klassieke marxistisch-leninistische partij wordt. De grondlegger van het Chávisme definieert zijn eigen leer als tegelijk socialistisch, Bolivariaans, christelijk en ten gunste van de inheemse volkeren.
Voor oppositieleider Teodoro Petkof, uitgever van de krant Tal Cual, gaat het om meer dan politiek getouwtrek tussen coalitiepartners. “Het gaat om het basisconcept voor de samenleving, de politiek en het dagelijkse leven”, zegt Petkof, “Chávez wil een partij die volgens militaire principes is georganiseerd, omdat in het leger niemand ooit een bevel er discussie durft te stellen.”
Chávez verklaarde eerder inderdaad te streven naar een revolutionaire eenheidspartij, “die groepen en commando’s samenbrengt in een grote, uiterst gedisciplineerde structuur, als in een groot leger.” Veelbetekenend is ook dat hij 70-jarige gepensioneerde generaal Alberto Muller terug in de actieve dienst heeft geroepen om de geboorte van de nieuwe partij te begeleiden tot het stichtingscongres in augustus.
Muller zei dat de nieuwe partij niet enkel is bedoeld voor verkiezingen, of als steun voor een bepaalde regering. “De partij vormt het fundament voor het land dat we willen, omdat het een essentiële stap is op de weg naar het socialisme van de 21ste eeuw.”
Uit een peiling van het opiniebureau Hinterlaces blijkt intussen dat 45 procent van de Venezolanen tegen socialisme is, 22 procent het niet weet en 33 procent voor socialisme is. Uit het onderzoek bleek ook dat de bevraagde Venezolanen socialisme vooral associëren met sociale programma’s. Achtenzestig procent van de respondenten sprak zich uit tegen de inplanting van een socialisme in Cubaanse stijl en 78 procent was tegen een brutale confrontatiekoers met de Verenigde Staten.