Chileense regering vreest vertrek investeerders

Peru en Chili staan in de internationale top 10 van landen die de meeste investeringen in de exploratie van non-ferrometalen aantrekken, zegt de Metal Economics Group. Chili staat op plaats 5, Peru eentje daarachter; Latijns-Amerika als geheel voert de rangschikking van de regio’s aan.

Chili is de belangrijkste koperproducent ter wereld en heeft bovendien nog de grootste koperreserves. De mijnbouwinvesteringen gebeuren vooral in het noorden van het landen, aan de grens met Peru, Bolivia en Argentinië. Daar verbruikt de mijnbouw 80 procent van de elektriciteit.

Grootste geothermische centrale

Aangezien de groeiende mijnbouw steeds meer energie nodig heeft, zijn de ondernemers bezorgd over enkele recente juridische uitspraken en overheidsbeslissingen.

Een van de belangrijkste getroffen projecten is Castilla, van MPX, het bedrijf van de Braziliaanse multimiljonair Eike Batista. Het werd aangekondigd als de grootste geothermische centrale van Zuid-Amerika. In september werden de werken daar stilgelegd door het Hooggerechtshof. Aanleiding was een beroepsprocedure die door de Totoral-gemeenschap was ingesteld.

Voor de bedrijfswereld was dit de druppel die de emmer deed overlopen. MMX, een ander bedrijf van Batista, kondigt nu aan dat het uit een Chileens project voor ijzerwinning stapt omdat de problematische energiebevoorrading de investeringskosten doet oplopen. Batista’s imperium zit momenteel in een crisis omdat zijn bedrijven gekapitaliseerd zijn op basis van potentiële, niet geconsolideerde projecten.

Chantage

Volgens minister van Economie Pablo Longueira moeten de Chilenen goed beseffen dat Peru steeds aantrekkelijker voor mijnbouwprojecten.

“Fictieve chantage”, zegt Lucio Cuenca, directeur van het Latijns-Amerikaans Observatorium voor Milieuconflicten. “Door zijn institutionele context en mijnbouw- en milieupolitiek blijft Chili op internationaal vlak de belangrijkste aantrekkingspool voor mijnbouwinvesteringen. Van de 32 miljard dollar (25 miljoen euro) die volgens de verwachtingen tot 2020 in Latijns-Amerika wordt geïnvesteerd, zal een derde naar Chili gaan.”

Als het uitstel in energie-investeringen aanhoudt, dan vreest ook econoom en voormalig energieminister Jorge Rodríguez Grossi een terugval van de investeringen. Maar ook in Peru is het investeringsklimaat “weinig gunstig” omdat inheemse volken zich daar verzetten tegen diverse projecten.

Technische problemen

Volgens Marita Chappuis, voormalig directeur-generaal van de afdeling Mijnbouw van de Chileense overheid, zal de Chileense mijnbouw niet wegtrekken, “want de problemen zijn eigenlijk technisch van aard, men kan die oplossen, terwijl de problemen in Peru vooral een sociaal karakter hebben.”

Op dit punt “vormt Peru voor niemand een bedreiging.” In Peru zijn nog geen mijnbouwprojecten stilgelegd maar het protest houdt wel aan. Chappuis wijst bijvoorbeeld op het goudmijnproject Conga, goed voor een investering van 3,7 miljard euro: dat had alle vergunningen op zak maar toch is men er in geslaagd het stil te leggen. “Dat was nog nooit gebeurd.”

Advocaat Javier Aroca, die bij Oxfam in Zuid-Amerika meer dan tien jaar coördinator was van het Programma voor Extractieve Industrieën, zegt dat Peru klaar is om meer buitenlandse investeringen te ontvangen. Maar het belangrijkste obstakel blijft daar het verzet tegen nieuwe mijnbouw- en energieprojecten in gebieden waar geen mijnbouwtraditie is. “De mensen zijn het niet eens met deze exploitaties omdat ze vrezen dat ze hun bestaansmiddelen zullen verliezen.”

Peru eist meer op het sociaal en milieuvlak. Op het vlak van regelgeving is Chili beter geschikt voor mijnbouwinvesteringen, zegt Aroca.