China kiest definitief voor 'vriendschap en samenwerking' in Zuidoost-Azië

China is het eerste land buiten de Asean dat toetreedt tot het verdrag. Enkele jaren geleden was een dergelijke stap nog ondenkbaar. China werd in de belangrijkste Asean-landen als een ideologische en commerciële vijand gezien waarvan bovendien een reële militaire dreiging uitging. Vooral de Chinese aanspraken op de Spratley-eilanden, een archipel in de Zuid-Chinese Zee waarop ook vijf Zuidoost-Aziatische landen rechten menen te kunnen doen gelden, zorgden voor onrust. De Asean probeerde al langer China in het TAC-verdrag te loodsen om de angel uit dergelijke territoriale conflicten te halen, maar Peking hield de boot in het verleden af door te stellen dat de overeenkomst een zuivere Asean-aangelegenheid was.

Maar de voorbije jaren is de economische samenwerking tussen de regionale supermacht en de Zuidoost-Aziatiche landen sterk toegenomen. De handel tussen China en de Asean bedroeg vorig jaar bijna 55 miljard dollar. Op de Asean-top in Cambodja vorig jaar werden China en de Associatie het eens om tegen 2010 een vrijhandelszone te gaan vormen. China en de Asean-landen ondertekenden in Cambodja ook een grensverleggende intentieverklaring over hun optreden in de Zuid-Chinese Zee - waar naast het conflict over de Spratley-eilanden ook nog talrijke andere territoriale geschillen loeren - en ook akkoorden over samenwerking in de landbouwsector en in de aanpak van de grensoverschrijdende misdaad.

Volgens Asean-woordvoerder M.C. Abad kon China overhaald worden ook het TAC-verdrag te ondertekenen omdat het land steeds beter het belang inziet van een stabiele omgeving voor zijn economische ontwikkeling. De Asean zelf heeft volgens Abad nog meer belang bij het uitblijven van gewelddadige conflicten - de Associatie is niet opgewassen tegen de militaire macht van China.

Het TAC-verdrag regelt de betrekkingen tussen de ondertekenende landen. Artikel 13 bepaalt dat de ondertekenaars zich bij onderlinge geschillen zullen onthouden van het dreigen met of het gebruik van geweld; ze zullen dergelijke disputen altijd oplossen via vriendelijke onderhandelingen.

Ook India treedt woensdag toe tot het TAC-verdrag. De ondertekeningsplechtigheid vindt plaats nadat China is toegetreden. Dan geldt het verdrag voor meer dan 2,5 miljard mensen - ruim een derde van de wereldbevolking.