Clusterbommen doden voor 98% burgers

98 procent van de geregistreerde slachtoffers van clusterbommen zijn geen militairen, maar burgers die bezig zijn met alledaagse activiteiten. Handicap International brengt deze cijfers vandaag (2 november) in primeur uit in de hoop te wegen op de internationale conferentie over conventionele wapens, volgende week in Genève. “Deze bommen zijn vermomde landmijnen en moeten, net als landmijnen, dringend verboden worden”, zegt Angelo Simonazzi, algemeen directeur van Handicap International.
Adnan was zeven toen het gebeurde. Op 11 augustus 1999, zo’n drie maanden na het einde van de Navo-bombardementen en de oorlog in Kosovo, ging hij met zijn familie zwemmen in een meertje op enkele kilometers van hun dorp, een populair recreatiegebied. Adnan vond een gele buis aan de oever en nam die mee naar zijn familie. Hij had er geen idee van dat het een onontploft clusterprojectiel was – één van de talloze kleine bommen die een clusterbom over een grote oppervlakte verspreidt. Het is de bedoeling dat ze meteen ontploffen, maar als dat niet gebeurt, worden ze een sluipend gevaar.

Adnans oudere broer Gazmend liet het ding vallen. De ontploffing doodde hem en zijn vader waar ze stonden, en zijn zus de volgende dag. Adnan raakte gewond aan zijn linkerarm en been en werd naar het ziekenhuis gebracht. Pas eind januari kon hij weer naar school. Vandaag is zijn linkerarm is nog steeds zwak, en sinds het ongeluk haalt hij slechte cijfers.

Adnan is één van de 11.044 slachtoffers van clusterbommen verspreid over 23 landen die Handicap International registreerde in het rapport Fatal Footprint. De overgrote meerderheid zijn jongens en jonge mannen. “Tot nu toe hadden we alleen verhalen van slachtoffers - nu hebben we harde cijfers die aantonen dat deze bommen in de eerste plaats burgers doden, en dat lang na het einde van het conflict”, zegt Simonazzi. Ter illustratie van dat laatste toont hij een markante foto uit Vietnam: een onontplofte clusterprojectiel ligt er midden tussen de pas verpootte rijstplantjes.

Irak en Libanon

Handicap schat dat er in het totaal wereldwijd al meer dan 100.000 slachtoffers vielen door clusterbommen. Er werden al meer dan 360 miljoen van dit soort projectielen gedropt - dit jaar nog in Irak, Libanon en Israël, en in de wapenarsenalen wereldwijd liggen naar schatting clusterbommen met zo’n 4 miljard projectielen opgeslagen. “De VS en Israël hebben oude voorraden gebruikt in Irak en Libanon - wat mede verklaart waarom zoveel projectielen niet onmiddellijk ontploft zijn”, zegt Simonazzi.

“In Irak gebruikten de troepen onder leiding van de Verenigde Staten dertien miljoen clusterprojectielen”, zegt Hildegarde Vansintjan van Handicap International België. “Dat is een hallucinante hoeveelheid. Als je aanneemt dat een tiende niet ontploft bij impact, ligt er meer dan een miljoen projectielen. De coalitietroepen geven uiterst weinig informatie, en er is ook zo goed als geen registratie.” Handicap registreerde 2060 slachtoffers sinds 1991, en sinds het drukken van het rapport kwamen er daar nog 700 bij.

Tijdens het recente conflict tussen Israël en Libanon dropte Israël volgens Handicap zo’n vier miljoen clusterprojectielen, die letterlijk overal tussen het puin liggen. “Ik heb een tienerkamer gezien waar een clusterprojectiel op het bed van een van de tienerdochters was terecht gekomen. Naast de poster van de zanger Enrique Iglesias was een groot gat in de muur. In dat huis - en dan reken ik de veranda en de tuin niet mee - lagen nog 28 clusterprojectielen”, rapporteerde de Belgische Katleen Maes van Handicap, die in september gegevens verzamelde in Libanon. De Belgische ontmijners die momenteel ter plaatse zijn, zijn er dan ook zeer welkom.

In Libanon telt Handicap tot 9 oktober 494 slachtoffers. Aan Israëlische kant meldt de organisatie 13 slachtoffers door clustermunitie van de Hezbollah.

Internationale ban

Handicap International ijvert voor een internationaal verdrag tegen clusterbommen, naar analogie van het verdrag tegen antipersoonsmijnen uit 1997. Het Europees Parlement heeft zijn lidstaten in oktober 2004 opgeroepen een onmiddellijk moratorium in te stellen, en België maakte dit jaar naam door als eerste land ter wereld clustermunitie te verbieden. De wet werd op 9 juni van kracht. Een twintigtal andere landen zet stappen in dezelfde richting, maar de verwachting is dat er tijdens de internationale conferentie over conventionele wapens die volgende week op 7 november begint in Genève, onvoldoende steun zal zijn voor een internationale ban op clusterbommen. Belangrijke producenten als de VS, China, India en Rusland zijn tegen.

In Nederland diende de PvdA in oktober van dit jaar een motie in bij het parlement om clusterbommen te bannen. Die werd echter verworpen door regeringspartijen VVD en CDA. (ADR/PD)

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.