Colombiaanse guerrilla doodt tientallen indianen

Het nieuws komt van de inheemse bestuurders van Tortugalia en El Sande, twee indianengebieden in het departement. Volgens Zabier Hernández, vredesadviseur van het provinciebestuur van Nariño, zijn de moorden bevestigd; alleen het aantal is nog niet duidelijk. De Awá’s zeggen dat de rebellen ook 120 van hun stamgenoten ontvoerd hebben.
De twee indianenreservaten zijn samen 40.000 hectare groot en liggen tegen de grens met Ecuador, in een bergachtig junglegebied zonder wegen. Er liggen ook veel mijnen, en sinds begin deze maand wordt er in de streek hevig gevochten tussen de FARC en het leger. Daardoor is alleen het leger op de plaats van de feiten poolshoogte gaan nemen. 
Volgens de Awá-organisatie Unipa en de nationale inheemse organisatie Onic verwijten de FARC de Awá’s dat ze het leger in hun gebieden laten binnentrekken. Goedschiks lijkt dat alvast niet te gebeuren, want de twee organisaties beschuldigen de plaatselijke troepen ervan de mensenrechten te schenden. De soldaten zouden indianen mishandelen om informatie los te krijgen over de schuilplaatsen van de rebellen. Daardoor belanden de indianen tussen hamer en aambeeld.

Mensen van de stilte

“De Awá’s staan bekend als mensen van de stilte en zijn heel vredelievend”, zegt Luis Evelis Andrade van de Onic. “Sommigen spreken niet goed Spaans en antwoorden meestal met ja op alle vragen. Daardoor wekken ze bij ondervragingen door de strijdende partijen vaak de indruk samen te spannen met de tegenpartij, en dan worden ze vermoord.”

We willen leven zoals vroeger, dit is onze oorlog niet.

Sinds 1998 kregen de naar schatting 24.000 Awá’s in het grensgebied al vier keer af te rekenen met massamoorden. Daarnaast werden er nog eens 200 indianen individueel vermoord en raakten er 50 gewond door mijnen. Veel indianen werden gedwongen te verhuizen, soms zelfs naar Ecuador. De Awá’s werden de voorbije jaren ook het slachtoffer van willekeurige aanhoudingen en bedreigingen, en meermaals werd de aanvoer van levensmiddelen en medicijnen naar hun dorpen afgesneden.
Vredesadviseur Hernández vindt dat er een tijdelijk staakt-het-vuren moet komen om hulpverlening aan de inheemse gemeenschappen mogelijk te maken en ze naar veiliger oorden te brengen zolang de gevechten aanhouden.
Nariño, een bergachtig en bosrijk departement dat ongeveer even groot is als België, grenst aan de Stille Oceaan en is daardoor een doorvoergebied voor drugs geworden die in de omgeving worden geproduceerd. Daardoor is het gebied ook zo omstreden. Naast het leger, linkse rebellen en rechtse gewapende groepen zijn er ook restanten van twee grote Colombiaanse drugskartels actief. De indianen in de streek eisen dat alle gewapende groepen zich terugtrekken uit hun gebieden. “We willen leven zoals vroeger”, klinkt het, “dit is onze oorlog niet”.