Colombiaanse pacifisten krijgen vredesprijs

De Colombiaanse Vredesgemeenschap San José de Apartadó moet gezien worden als een manier om weerstand te bieden aan de ontelbare schendingen van de mensenrechten door paramilitaire groeperingen, al dan niet gesteund door het leger. Gedwongen verplaatsingen en ontheemdingen zijn er schering en inslag. Het principe van de Vredesgemeenschap is dat ze recht heeft op een humanitaire neutrale zone die alle strijdende partijen (guerrilla, leger en paramilitairen) moeten respecteren. Het door het Internationaal Humanitair Recht gewaarborgde onderscheid tussen burgers en militairen staat daarbij centraal.

Straffeloos

Het initiatief van de Vredesgemeenschap kan bij de Colombiaanse overheid op weinig bijval rekenen. President Uribe noemde de gemeenschap zelfs een ‘corridor van de guerrilla’. Hoewel het om een geweldloos initiatief gaat, werden in San José de Apartadó sinds 1997 al 180 leden van de Vredesgemeenschap op gruwelijke wijze vermoord. Slachtoffers worden vervolgens in officiële documenten als ‘guerrilleros gesneuveld tijdens gevechten’ voorgesteld.
Het is in dat klimaat van straffeloosheid ten aanzien van grove mensenrechtenschendingen dat  ngo’s als de Internationale Vredesbrigades en Broederlijk Delen trachten de Vredesgemeenschap te ondersteunen. Met hun aanwezigheid willen de organisaties de Colombiaanse problematiek hoog op de internationale agenda houden en het tegelijk voor de Vredesgemeenschap mogelijk maken om te blijven functioneren. Door middel van lobbywerk hopen ze op de goodwill van de Colombiaanse overheid te kunnen rekenen. Bovendien moeten vergaderingen met die overheid ook een transparante manier van werken garanderen.

Belgische verbondenheid

San José de Apartadó heeft sinds enige tijd ook een zusterband met de gemeente en het dekanaat Westerlo, waar deze week twee vertegenwoordigers van de gemeenschap op bezoek zijn.
De Vredesbrigades en Broederlijk Delen willen ook westerse jongeren de kans geven om te laten zien hoe de situatie ter plaatse in elkaar zit. Daarom stuurt Broederlijk Delen voor het eerst een Vlaamse vrijwilligster naar Colombia. Ina Vandenberge (27) zal minstens één jaar lang deel gaan uitmaken van de Internationale Vredesbrigades in Urabá: “Als westerling kan je door je aanwezigheid en politieke druk trachten ruimte voor mensenrechtenactivisten te creëren.” De jonge Vlaamse heeft al enige ervaring in Latijns-Amerika. In 2003 verbleef ze een jaar in Bolivia als audiologe in een dovenschool, een avontuur dat veel indruk op haar heeft gemaakt: “Ik geraakte vooral geboeid door de kracht van de plaatselijke middenveldorganisaties om verandering af te dwingen.”
Naast Ina Vandenberge zal ook de Waalse Catiane Vander Kelen als vrijwilligster de Internationale Vredesbrigades in Colombia gaan versterken.