Cuba viert vijftigste verjaardag revolutie

De jaren zestig worden door Cuba gezien als het decennium waarin grote economische en sociale veranderingen elkaar snel opvolgden, inclusief de landbouwhervorming waardoor kleine boeren land kregen, wetten die de huurprijzen met de helft verlaagden en alfabetiseringscampagnes en gratis onderwijs en gezondheidszorg voor iedereen.
Deze en andere radicale veranderingen die voortkwamen uit de Revolutie, lieten zien “dat het mogelijk is om een land op te bouwen op grond van sociale maatstaven”, zegt Pável Vidal, een jonge econoom aan het Centrum voor de Studie van de Cubaanse Economie (CEEC) van de Universiteit van Havana.
De Revolutie wist volgens hem in relatief korte tijd de armoede te verminderen, de toegang tot onderwijs en gezondheidszorg te verbeteren en betere kansen te creëren voor vrouwen. De jongere generaties zijn echter niet onverdeeld gelukkig met die verdiensten. “Wat heeft het voor zin om gratis te studeren, als je daarna niet genoeg verdient om van de leven?”, zegt Manuel, een 22-jarige student. Hij klaagt ook over het slechte openbaar vervoer en het gebrek aan vrijheid om naar het buitenland te reizen.
Sonia Benavides, een 29-jarige toneelconsulent, heeft ook onvervulde dromen. “Ik zou graag een eigen huis willen, een salaris waarmee ik de kosten van het levensonderhoud kan betalen en respect voor mijn recht om het land in en uit te reizen”, zegt ze. Maar, zegt ze, “zonder de Revolutie zou de kloof tussen stad en platteland en arm en rijk veel groter zijn geweest.”

Embargo

Vijftig jaar geleden werd het bewind van dictator Fulgencio Batista omver geworpen door Fidel Castro. In februari 2008 nam Raúl Castro de taken over van zijn zieke broer Fidel. Bij het einde van de tweede periode van parlementaire sessies op 27 december, zei de 77-jarige president dat de vooruitzichten voor 2009 niet rooskleurig zijn. Cuba kreeg eerder te maken met drie orkanen die voor bijna tien miljard dollar schade aanrichtten.
Het bruto nationaal product (bnp) groeide met 4,3 procent in 2008, ongeveer de helft van het cijfer dat voorspeld was. De beperkte groei was een gevolg van een combinatie van klimaatfactoren, het al bijna vijf decennia durende Amerikaanse embargo en stijging van de voedsel- en brandstofprijzen op de internationale markten.
“We gaan een onzeker jaar tegemoet in de wereldeconomie, die te lijden heeft onder de financiële crisis die zijn oorsprong heeft in de VS en nu wereldwijd voor grote problemen zorgt. We moeten ons erop voorbereiden dat deze crisis, waarvan de effecten al merkbaar zijn, een serieuze uitdaging wordt”, zei Castro.
Hij kondigde bezuinigingen aan op reizen naar het buitenland door ambtenaren en het bedrijfsleven en zei ook de “onrechtvaardige giften en excessieve subsidies” van de staat te willen terugschroeven.
Castro wil onder meer de gesubsidieerde vakanties voor leiders, goed presterende werknemers en andere delen van de bevolking, afschaffen. Die vakanties tegen kortingtarief kosten de overheid jaarlijks zestig miljoen dollar.
“De vraag is niet of degenen die van deze mogelijkheden gebruik maakten, dat wel of niet verdienden. Het gaat er ook niet om het recht om naar die centra (vakantiekolonies) te gaan te beperken. De vraag is eerder of het redelijk is dit systeem tegen deze hoge kosten handhaven in de huidige, moeilijke economische omstandigheden”, zei Castro.
Recent werd ook een nieuwe sociale zekerheidswet aangenomen die de pensioenleeftijd verhoogt van 55 naar 60 jaar voor vrouwen, en van 60 naar 65 voor mannen. Die maatregel is bedoeld om de negatieve economische gevolgen van de vergrijzing tegen te gaan. Binnenkort volgt een salarissysteem dat inkomen koppelt aan productiviteit. En er staan nog een aantal niet
nader gespecificeerde maatregelen op stapel.
Raúl Castro spreekt vanavond in de oostelijke stad Santiago de Cuba, waar Fidel Castro in 1959 zijn eerste speech voor het volk hield. “De Revolutie begint nu. Onze Revolutie zal niet eenvoudig zijn, maar een zware en gevaarlijk onderneming worden”, zei Fidel Castro destijds.