Darfur nu ook bedreigd door polio

Voor het eerst in drie jaar werd in Sudan weer een geval van polio vastgesteld, bij een kindje in Darfur. Dat ene geval is voor de Wereldgezondheidsorganisatie, Unicef en de andere lidorganisaties van het Wereldwijde Initiatief voor de Uitroeiing van Polio reden genoeg om gisteren (dinsdag) aan de alarmbel te trekken. Om te beginnen is het opduiken van het besmettelijke virus dat kinderverlamming veroorzaakt een nieuwe tragedie voor de kinderen in de regio, die door zovele andere tragedies werden getroffen, in de woorden van Kul Gautman, de onderdirecteur van het Kinderfonds van de VN. Naar schatting worden momenteel een miljoen mensen die op de vlucht sloegen voor het geweld in Darfur door hongersnood bedreigd.

Extra verontrustend is dat polio in de hele regio in opmars is, en dat terwijl eind 2003 nog victorie werd gekraaid omdat het virus nog maar in zes landen ter wereld voorkwam: Nigeria, met vorig jaar 335 gevallen, India met 225, Pakistan met 103, Niger met 40, Afghanistan met 8 en Egypte met één enkel geval.

Op enkele maanden is het sprookje een nachtmerrie geworden. Verspreid over westelijk en centraal Afrika raken momenteel duizenden kinderen verlamd, zegt Bruce Aylward, de algemene coördinator van het Polio-initiatief. Extra verontrustend is dat de nieuwe gevallen opduiken in landen waar vaak amper de helft van de risicogroep gevaccineerd is. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie zijn momenteel zo’n 74 miljoen kinderen in gevaar.

De oorsprong van wat een nieuwe en ernstige epidemie lijkt te worden, ligt in Nigeria. Daar werden de vaccinatiecampagnes in het noorden eind 2003 onderbroken basis van een gerucht dat de inenting meisjes onvruchtbaar zou maken. Sindsdien raakten 257 kinderen door het virus verlamd, en nog steeds worden de kinderen er niet routinematig ingeënt. Polio verspreidt zich nu vanuit Nigeria naar andere Afrikaanse landen waar de weerstand tegen polio erg laag is. Daardoor bereikte het virus uit Nigeria intussen al tien landen in westelijk en centraal Afrika, en Botswana in zuidelijk Afrika.

Ook het virus waarmee het kind in Sudan besmet werd, komt uit Nigeria. Dat bleek uit genetische analyse. Deze poliovariant heeft dus Tsjaad (tussen Nigeria en Sudan) overgestoken - waar we hem hadden hopen te stoppen, zegt Aylward. Daarnaast rukte het Nigeriaanse poliovirus zuidelijk op tot in de Centraal Afrikaanse Republiek. Dat betekent dat de ziekte opnieuw aan de grens van Congo staat, het land dat in 2000 een van de grootste successen was in onze campagne, zegt hij.

Volgens Unicef is het oude doel om tegen het einde van dit jaar polio volledig uit te roeien nog steeds haalbaar, maar dat vereist dan wel buitengewone inspanningen. Aylward vertaalt dat concreet in een extra 100 miljoen dollar voor de twee komende jaren, en tegen augustus meteen al 25 miljoen daarvan tegen augustus van dit jaar. Met dat geld wil men in oktober en november de 74 miljoen bedreigde kinderen in 22 Afrikaanse landen vaccineren. Het is de bedoeling als het ware een ‘immunologische dam’ op te werpen tegen de verdere verspreiding van het Nigeriaanse virus naar landen waar de ziekte niet meer voorkwam. (ADR/MM)