De Burgemeester van Pergamino

‘In Pergamino en de omliggende streken wordt op wereldvlak de grootste opbrengst van soja gehaald,’ aldus de burgervader Hector María Gutiérrez. ‘De voorbije jaren hadden we hier opbrengsten tot 4000 kilo soja per hectare. Als je ziet dat er op de beurs van Chicago tot 600 dollar voor 100 kilo betaald werd, dan lijkt dat een uitstekende zaak. Maar de boeren moeten al minstens de helft van hun omzet terug investeren in zaaigoed, transport, pesticiden en commercialisatie. En dan staat de regering nog met haar handje open…’
Gutiérrez heeft het over de fameuze Argentijnse exportbelasting. Ingevoerd tijdens de crisis van 2002, en daarna aangehouden door president Nestor Kirchner (2003) en diens vrouw Cristina die hem opvolgde in 2008. Het klinkt onwaarschijnlijk, maar terwijl andere naties er alles aan doen om hun export de bevorderen, haalt de Argentijnse fiscus 35 procent af van de granen die het land verlaten en ontmoedigt daarmee de boeren om meer te produceren.
‘Het gaat niet meer om een kwestie van de verdeling van de pot –een klassiek twistpunt in elke kapitalistische maatschappij’, aldus de burgemeester van Pergamino. ‘Voor de Kirchners is de strijd ideologisch. Zij komen zelf uit de stad en kennen de realiteit van het platteland niet. Voor hen zijn alle boeren grootgrondbezitters en aristocraten. Groot was dan ook hun verrassing toen ze vorig jaar de belasting verhoogden en plots iedereen tegen zich in het harnas joegen: Niet alleen de vereniging van grootgrondbezitters, maar ook de koepels van kleine boeren en cooperatieven. Met tractors, met vrachtwagens, met oogstmachines werden de wegen afgezet. Honderdduizenden mensen in het hele land.  Zelf in Buenos Aires kwamen er tienduizenden mensen spontaan op straat die met potten en pannen hun ongenoegen lieten blijken.’
Revolutie hing in de lucht, maar het plan van de regering werd in de senaat op het nippertje gekelderd. De boerenprotesten gaan nog steeds door, maar eerder sporadisch. Een jaar met de tractor aan de kant van de weg staan, is lang.
‘Ik denk dat de meeste boeren er helemaal niet tegen zijn om belastingen te betalen,’ aldus Gutiérrez, zeker als die belastingen gebruikt worden om de staat goed te laten functioneren. Maar de toekomst ziet er allerminst rooskleurig uit. We hebben de voorbije zomer de grootste droogte gehad in tachtig jaar en de prijzen van commodity’s zijn door de crisis gehalveerd. Dit jaar zullen de meeste boeren van Pergamino verlies lijden en zullen ze bij de banken moeten gaan aankloppen voor een lening.’