De gebroken vleugel van India

Kruitvat: Manipur, India
Spanninge sinds: oktober 1949
Betrokken partijen: Indiaas leger versus separatisten
Inzet: onafhankelijkheid

Het incident was de druppel die de emmer met mensenrechtenschendingen in de noordoostelijke deelstaat Manipur deed overlopen. Verbolgen over het aanhoudende geweld en de onschendbaarheid van het leger, zette een groep vrouwen in juli de voor India onvoorstelbare stap om naakt te demonstreren voor het hoofdkwartier van de legercommando’s die verantwoordelijk waren voor Manorama’s dood. De demonstraties zijn blijven aanhouden en worden gecoördineerd door Apunba Lup, een koepel van 32 organisaties.
In Manipur, een afgelegen deelstaat in het noordoosten van India, is het Indiase leger verwikkeld in een vuile oorlog met verschillende gewapende groepen die streven naar onafhankelijkheid. De aansluiting bij India in 1949 werd nooit aanvaard door de diverse etnische groepen in deze deelstaat, net zomin als in de andere noordoostelijke staten Mizoram, Assam, Tripura, Meghalaya, Nagaland en Arunachal Pradesh. In deze Seven Sisters, zoals ze zichzelf noemen, vinden vaak bloedige conflicten plaats tussen etnische groepen -een gevolg van de onachtzame kolonisatie door de Britten- maar ook de frustratie met de centrale regering in Delhi blijft groeien.
Manorama werd er door het leger van beschuldigd lid te zijn van de PLA, het People’s Liberation Army. De voornaamste verzetsgroep in de regio is echter het United Liberation Front of Asom, een linkse separatistische beweging. ‘De militanten van ULFA willen dat Manipur een onafhankelijk land wordt,’ zegt Siddharth Pujari, de vertegenwoordiger van Broederlijk Delen in India.
De militanten pleegden in het verleden bomaanslagen om hun eisen kracht bij te zetten. Daarop zette de Indiase regering de legercommando’s van de Assam Rifles in om de ULFA te bestrijden. ‘Maar de Assam Rifles teisteren de bevolking van Manipur onder het voorwendsel van de strijd tegen het terrorisme. De Rifles hebben maar één doel: komaf maken met ULFA. Ze zetten alle middelen in en bezondigen zich daarbij aan grove mensenrechtenschendingen.’
De regering in Manipur heeft een gerechtelijk onderzoek bevolen naar de dood van Manorama. Ook de Assam Rifles zijn een intern onderzoek gestart, maar de protesten houden aan. De collectieve woede van de Manipuris richt zich nu op de controversiële Armed Forces Special Powers Act, een wet uit 1958 die de veiligheidsdiensten uitgebreide macht geeft. Door die wet kunnen ordehandhavers zonder machtiging huiszoekingen verrichten en mensen aanhouden, terwijl ze zich niet moeten verantwoorden als de deelstaatregering een onderzoek doet.
Humanitaire organisaties vragen al jaren dat de wet wordt geschrapt. Oppositieleiders in de staat Manipur zeggen dat een gerechtelijk onderzoek naar de dood van Manorama geen zin heeft zolang de Armed Forces Special Powers Act van kracht is. Intussen komt er vanuit New Delhi geen enkel signaal dat de fundamentele vraag naar autonomie gehoord wordt. Laat staan dat ze beantwoord wordt met een gebaar dat zowel de laagland- en bergbewoners gunstig stemt.