‘De Gucht heeft gelijk, maar mijn toon is anders’

Eerder liet eurocommissaris Karel De Gucht zich ontvallen dat het Congo van Kabila een ‘knoeiboel’ geworden was, waar geen degelijke gesprekspartners te vinden waren.
Telefoon
Harde woorden, die evenwel gedeeld werden door de hele Commissie, haastte men zich in Brussel. Sommige diplomaten vragen zich niettemin af of De Gucht zijn speech en zijn uitlatingen over de Congolese situatie echt op voorhand had afgetoest met zijn collega’s. ‘Het zat hem wellicht zo hoog’, zegt een begripvolle diplomaat, ‘na jaren op dezelfde nagel te kloppen’. Vanackere is het eens met De Guchts analyse, ofschoon de Belgische regering –in tegenstelling tot de Commissie- weinig protest liet horen dat de Open Vld’er plots ‘persona non grata’ werd verklaard in Kinshasa. ‘Ik ben het eens met zijn analyse, maar ik vraag me af of je nog veel invloed uitoefent als de telefoon aan de andere kant van de lijn is ingehaakt’.
Congo-België blijft belangrijk
Daarmee zet de nieuwe minister, nog voor zijn afreis naar Centraal-Afrika, reeds de toon. ‘Ik zal vooraf geen grote verklaringen afleggen. Dat is niet mijn stijl. Ik zie dit als een studiereis en ik wil me goed inwerken’. Tegelijk vindt Vanackere dat België in Europa een belangrijke rol moet (blijven) spelen als Afrika-expert. ‘In Centraal-Afrika kan de Belgische diplomatie iets bijbrengen aan de Europese in plaats van omgekeerd.’ Tijdens de diplomatieke dagen die vandaag (maandag) begonnen is niet de Congo-crisis, maar wel de nieuwe rol van nationale diplomaten in het Europa na Lissabon de “talk of the day”. Hoeveel nationale diplomaten zullen lidstaten overhouden en met welke rol, als straks Europa onder de nieuwe EU-‘buitenlandminister’ Catherine Ashton zelf een actief buitenlandbeleid gaat voeren?
Low-profile Europees voorzitter
‘Ik ben er echt fundamenteel van overtuigd dat territoriumangst geen juiste invalshoek is. Wij hebben als Belgen altijd een sterker en coherenter Europa gevraagd. Laat ons asjeblieft niet in schelpen kruipen, niet op zoek gaan naar dingen die in het verleden werkten’. Anders dan Spanje, dat als roterend voorzitter wellicht zal willen ‘scoren’, wil Vanackere dat ons land in de tweede helft van dit jaar een hardwerkend EU-voorzitter wordt met een overduidelijk Europees cachet.
‘Laten we onze energie steken in de succesvolle ondersteuning van de nieuwe personaliteiten, in het opbouwen van vertrouwensrelaties met de nieuwe externe vertegenwoordigers, in de ambitie tot betere collectieve resultaten te komen’. Jobs zullen er op korte termijn niet sneuvelen en sowieso blijft er een rol weggelegd voor de eigen economische diplomatie van elke lidstaat, voor diens consulaire dienstverlening en voor dossiers waarin landen gespecialiseerd zijn, zoals België in Centraal-Afrika.
Belgische diplomatie moet coherenter
Over de coherentie van de eigen Belgische diplomatie – er zijn liefst zeven verschillende kantoren in New York, werd hem voor de voeten geworpen– zei hij dat op dit vlak het bestaande samenwerkingsakkoord tussen federaal niveau en gewesten ‘voor verbetering vatbaar is’. ‘We mogen elkaar niet voor de voeten lopen’.