De Indiase Olifant wint van het derde front

“Ik had de grote overwinning van de Congrespartij persoonlijk ook niet verwacht,” zegt Bert Suykens van de conflictonderzoeksgroep aan de Universiteit Gent. Als Indiaresearcher heeft hij de Indische verkiezingen van nabij gevolgd. “Het effect van het recht-op-werk-programma van de uittredenden eveneens door de Congrespartij geleide regering heeft op het  platteland dan toch zijn effect gehad.”

Nieuwe kiezers

Maar niet alleen dit heeft voor de overwinning van de Congrespartij gezorgd. Vroeger gingen vooral mensen uit het platteland stemmen. Sinds de aanvallen in Mumbai in 2008 besefte het hoger opgeleide stadspubliek echter dat India een kwetsbare staat is. Ze realiseerden zich dat ze de politiek niet enkel aan politici mochten overgelaten en vooral jonge stedelingen gingen meer stemmen dan vroeger.
Heel wat van die  jonge stadsmensen stemmen op de nationalistische Barathiya Janata-Partij omdat ze tevreden over haar beleid toen ze aan de macht was (tot 2004,nvdr). De Congrespartij knaagde aan die jeugdige achterban door tegenover de stokoude BJP-leider LK Advani, 81 jaar, de 38-jarige Rahul Gandhi, te plaatsen. Ghandi is de zoon van partijvoorzitster Sonia Gandhi, die zelf lid is van de Nehru-Ghandidynastie die India drie premiers leverde sinds India onafhankelijk werd.
The medium, not the message
De alliantie rond de Congrespartij en die rond de BJP verdedigden bij momenten gelijkaardige themata. “De Congrespartij had wel het voordeel dat het in oorsprong een socialistische partij is. Ze profileerde zich tijdens de voorbije legislatuur en in haar reactie op de crisis met centrumlinkse oplossingen. Ze greep daarmee terug naar haar roots”, meent Suykens.
De partijen voerden op verschillende manieren campagne. Waar de Congresspartij de traditionele toer opging en zich ook op het platteland profileerde, greep de BJP meer naar moderne middelen. De partij probeerde stemmen te ronselen met een agressieve campagne via allerlei communicatiekanalen. Daarin speelde voor het eerst het internet een belangrijke rol. Dit keerde zich tegen hen omdat een groot deel van de  714 miljoen kiesgerechtigden geen internet heeft.
Opvallend is dat de vele lokale partijen die India rijk is, het tegen de verwachtingen in, niet goed deden. Dat zal zeker de bestuurbaarheid van India ten goede komen. Want een krachtige coalitie smeden uit een resem lokale partijen die meer gedreven worden door uiteenlopende lokale of kaste-items, is moeilijk. Velen hadden gevreesd dat de groeiende versnippering van het Indiase partijsysteem de Indiase staat verder zou verzwakken. Dat is dus niet gebeurd.