De mythe van de eco-stad

Over tien jaar zal China immers vijf miljoen nieuwe woningen nodig hebben om alle migranten afkomstig van het platteland een onderdak te bieden. Die nieuwe inwoners hebben ook allemaal elektriciteit nodig. Eco-steden lijken daarvoor de ideale oplossing.

De plannen voor Dongtan, oorspronkelijk een bekende broedplaats voor vogels voor de kust van Shanghai, voorzagen elk gebouw van een eigen windmolentje en een groendak, waarbij de planten op de daken de huizen zouden isoleren. Het kleine eiland zou het toonbeeld van een groene stad worden, waar de vervuilende Europese steden een puntje aan konden zuigen.

Helaas werd de grootste supporter van het project, de burgemeester van Sjanghai, kort na de voorstelling van de plannen zes jaar geleden opgepakt voor fraude. Toen vervolgens de economische crisis de kop opstak, bevroor de Shanghai Industrial Investment Corporation het project en bleef Dongtan verweesd achter. Sindsdien werd amper een baksteen aangeraakt.

Precies om die reden bedacht de het magazine Ethical Corporation de Britse firma Arup –die de Chinese eco-stad ontwierp– al tweemaal met de “prijs” van Greenwasher of the Year voor de meest dubieuze groene claim. ‘Dongtan werd als een visionair ecologisch project voorgesteld, maar bleek gebakken lucht te zijn. De mythische stad leverde Arup vooral goede connecties op en enkele niet zo groene bouwcontracten voor luchthavens en wolkenkrabbers’, aldus Ethical Corporation.

Wu Yijiang, doctoraalstudent aan het Imperial College in Londen en gespecialiseerd in duurzame infrastructuur en eco-steden, ziet nog een andere verklaring voor de stilstand. ‘Eco-steden vormen een enorme uitdaging voor de huidige regelgeving omtrent ruimtelijke ordening. Zelfs een stad als Sjanghai is daar niet op voorzien.

Zolang de wetgeving niet wordt aangepast, zullen eco-steden alleen op papier blijven bestaan.’ Toch zijn eco-steden nog niet dood en begraven. Hoewel Dongtan vandaag uit niet veel meer bestaat dan wat appartementsblokken en een brug naar Sjanghai, gelooft Wu dat de duurzame constructie-industrie lessen heeft getrokken uit het Dongtan-project. ‘Die kennis wordt nu gebruikt om andere, nog ambitieuzere plannen te ontwikkelen, zowel voor Dongtan als andere delen van China. Eco-steden komen er sowieso, daar bestaat geen twijfel over.’