De namaakmaffia

 Dat schrijft de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (Oeso) in het nieuwe rapport De economische impact van namaak en piraterij. ‘Het is de allereerste keer dat exacte cijfers over namaak worden gepubliceerd’, zegt Danny Scorpecci van de Oeso.
‘Voorheen circuleerden er wel al getallen en statistieken maar dat waren enkel guesstimates. De toegevoegde waarde van dit rapport is dat zwart op wit aangetoond wordt dat namaakgoederen een serieus probleem vormen. Vaak zien regeringen en het grote publiek de ernst er niet van in. “Wat nagemaakte t-shirts of handtassen, daar verliezen toch alleen de multinationals aan?” Maar het punt is dat we steeds meer namaakgoederen zien opduiken die ernstige gevolgen kunnen hebben voor de gezondheid. Hoewel modeartikelen nog altijd de bulk van namaakgoederen uitmaken, worden steeds vaker nagemaakte motoronderdelen, medicijnen en voedsel in beslag genomen.
De kwaliteit daarvan kan ondermaats zijn, met alle gevolgen van dien. Een ander probleem is dat namaakgoederen langzaamaan in de gewone productieketen binnendringen. Als je op straat voor tien dollar een Rolex op de kop tikt, dan weet je wat je koopt. Maar het probleem is dat namaakproducten nu ook opduiken in de winkelrekken van supermarkten. Consumenten denken dat ze een gewoon product kopen, maar het blijkt om namaak te gaan.’
Het Oeso-rapport gaat in op de band tussen namaak en de georganiseerde misdaad. Scorpecci: ‘Om namaakgoederen internationaal te verhandelen, heb je organisatie, kapitaal en expertise nodig. Laat dat nu net de elementen zijn waarover de georganiseerde misdaad beschikt. Ze ziet de handel in namaakgoederen als een makkelijke manier om geld te verdienen. De pakkans is immers niet zo groot, en wie al voor een strafhof moet verschijnen, riskeert geen zware straffen. Gepakt worden met een paar honderd t-shirts is minder erg dan met een halve kilo heroïne op zak.’
Volgens het rapport Georganiseerde criminaliteit in België 2005-2006 van de Dienst voor Strafrechtelijk Beleid waren in België in die periode acht georganiseerde misdaadbendes actief met handel in namaakgoederen als hoofdactiviteit. Daarnaast vormde namaak voor twaalf andere organisaties een neven- of ondersteunende activiteit.