De struikelende I in BRIC

Dit was het jaar dat de opkomende machten definitief hadden moeten doorbreken op het toneel van de wereldmacht. Terwijl China inderdaad zonder al te veel horten of stoten lijkt door te marcheren richting supermachtstatus, heeft India te veel last van interne tegenstellingen en conflicten om die doorbraak waar te maken. De hele G20 trappelt trouwens terplaatse.

India heeft alweer een jaar met indrukwekkende groeicijfers achter de rug -de 9 procent lijkt haalbaar- bovenop de bijna twintig jaar ononderbroken groei met een gemiddelde van 8,5 procent. Dat levert intussen een consumerende middenklasse op van minstens 300 miljoen Indiërs, wat de positie van de werkende Europeanen als noodzakelijke consumenten van alle goederen die de wereldeconomie produceert stilaan erodeert.

De financieel-economische crisis van 2008 heeft die tendens alleen maar versterkt. Zegt de tot Indiër genaturaliseerde Belg Jean Drèze, economisch topadviseur van Sonia Gandhi: ‘India heeft de storm beter doorstaan dan de meeste andere landen, dankzij een economie die niet zo sterk blootgesteld was aan de mondiale financiële marktschommelingen. De overheid, van haar kant, is zo verstandige geweest vooral te investeren in het handhaven van de koopkracht van de mensen, in plaats van miljarden te pompen in de financiële putten van de banken. Boeren kregen makkelijker toegang tot krediet, er werd meer geld vrijgemaakt voor het rurale tewerkstellingsschema en andere sociale dienstverlening werd uitgebouwd. Als je kijkt naar de economische groei is er geen twijfel mogelijk over het Indiase succes –zelfs als de groeipercentages van de voorbije twintig jaar lichtjes overdreven worden. Het probleem is dat de armoede veel te traag vermindert. En wat erger is: sinds de economische groei de hoogte in ging, verloopt de daling van de armoede trager. De voordelen van de economische groei worden onvoldoende en veel te traag verdeeld over de hele bevolking. Dat resulteert ook in snel toenemende ongelijkheid, zowel tussen inkomensgroepen, tussen regio’s als tussen landelijke en stedelijke gebieden. De Indiase overheid moet dus echt een versnelling hoger als het gaat over herverdelings- en sociale programma’s.’

Recht op informatie

Een manier om aan die kloof tussen arm en rijk te werken, is uitdrukkelijker te vertrekken van mensenrechten, stelde Irene Khan in een interview tijdens de MO*lezing die ze dit jaar gaf in aanwezigheid van minister van Buitenlandse Zaken Vanackere: ‘In India is er sinds 2005 een wet op de openbaarheid van bestuur, de Right to Information Act (RTI). Door die wet is de machtsverhouding tussen overheid en burgers fundamenteel veranderd, omdat ze het overheidsbeleid transparanter gemaakt heeft. Mensen kunnen nu beter het verschil zien tussen de rechten die ze hebben en wat daarvan in de feiten overblijft. Dat levert allesbehalve een volmaakte wereld op, maar het zijn stappen vooruit. In Rajasthan, bijvoorbeeld, kwamen dorpsbewoners dankzij de RTI te weten hoe groot het verschil was tussen de hoeveelheid voedselhulp die de regering toekende en het aantal zakken rijst dat de plaatselijke overheid uitdeelde. Omdat ze dat wisten, konden ze ook rechtzetting eisen.’

Geen supermacht

Ook de Indiase geschiedenisschrijver Ramachandra Guha waarschuwt dat de indrukwekkende prestaties niet te snel vertaald moeten worden in imperiale ambities. In een gesprek over zijn magistrale geschiedenis van India toonde hij zich op de eerste plaats een filosofisch tegenstander van de notie supermacht. In een lezing in Den Haag somde hij tien redenen op waarom India geen supermacht moet worden: het aanwezige religieuze extremisme, de linkse opstand van de naxalieten, de onduldbare kloof tussen arm en rijk, de vriendjespolitiek in de politiek, de corruptie en uitholling van openbare instellingen, de vervuiling van de natuur, de apathie van de media, de politieke fragmentatie, de gevaarlijke grenstwisten en de instabiliteit in de buurlanden. ‘Deze uitdagingen veroorzaken dagelijks spanning en strijd. We zullen ons land eerst moeten genezen en de branden moeten blussen, want ze beschadigen de democratie en onze economie. Ik ben niet voor isolationisme, maar ik vind het een farce om mee te doen met de andere grootmachten om andere landen te domineren.’ Wie nog eens de reportage over de naxalieten in de deelstaat Jharkhand (uit 2008) wil nalezen, kan dat hier.

Kasjmir als gordiaanse knoop

Een van de fundamentele struikelblokken om van India een onbetwistbare regionale macht te maken, is het onopgeloste conflict met buurland Pakistan over de vroegere prinselijke staat Jammu&Kasjmir. In en rond de zomerhoofdstad Srinagar, in het hart van de Kasjmir Vallei, kwam het deze zomer weer tot massale ongeregeldheden, waarbij meer dan 100 doden vielen.

Het etterende conflict houdt beide buurlanden al sinds de onafhankelijkheid in 1947 in een houdgreep en zorgt anno 2010 voor bijkomende regionale onrust. India beschuldigt Pakistan van steun aan gewapende groepen die een opstand gaande houden in Kasjmir, waardoor permanent minstens 600.000 Indiase soldaten in Jammu en Kasjmir gestationeerd moeten worden om afscheiding te voorkomen. Pakistan beschuldigt India van steun aan separatistische bewegingen in Baloetsjistan, de provincie die een groot deel van Pakistans bodemrijkdommen én de grootste armoede van het land herbergt. Daardoor zou India de eenheid van het land willen ondermijnen, de ontwikkeling saboteren en het leger bezighouden.

De oorlog en instabiliteit in Afghanistan dreigt in die “burenruzie” gebruikt te worden als een schaduwgevecht. De Pakistaanse steun voor de Afghaanse taliban in de jaren negentig motiveerde India tot blijvende steun aan de Noordelijke Alliantie, een samenwerkingsverband van Tadzjiekse, Oezbeekse en Hazara-milities die zich niet gewonnen gaven tegen de taliban. Toen de Verenigde Staten eind 2001 die Noordelijke Alliantie in Kaboel aan de macht bracht, sprongen alle lichten in Pakistaanse legerkringen dan ook op rood, wat meteen verklaart waarom de taliban en hun Arabische en Oezbeekse bondgenoten zich ongehinderd konden terugtrekken in Pakistan. Het feit dat er vandaag al 150.000 buitenlandse militairen nodig zijn om die taliban van een nieuwe machtsovername in Kaboel te houden, is daar een direct gevolg van. India investeerde sinds 2002 meer dan een miljard dollar in de heropbouw van Afghanistan en opende naast een grote ambassade in Kaboel ook nog eens consulaten in Kandahar, Herat, Jalalabad en Mazar-e-Sharif. Dat kan volgens Pakistan alleen betekenen dat Delhi bezig is met een omsingelingsbeweging…

Regionale ambities

Overigens zorgt de aanwezigheid van India in de regio ook elders niet altijd voor een opstoot van democratie en lokale, menselijke ontwikkeling. Het debâcle van de interventie in Sri Lanka van 1987 tot 1990 is daarvan het meest pijnlijke voorbeeld, maar ook de bemoeienissen in Nepal zorgden niet echt voor een versnelde democratisering van dat land. De Indische Oceaan is voor India dé grote strategische focus en het leger heeft voor de komende jaren een enorm aankoopbudget: 60 miljard euro over de volgende tien jaar, volgens een vertegenwoordiger van de Europese defensiegigant EADS.  Volgens hem moet Europa af van zijn obsessie met regels en rechten als het wil handeldrijven met India. When in Rome, do as the Romans do. Voor wie niet goed is in Engels: als er smeergeld gevraagd wordt, dan moeten we dat betalen. Anders doen de Russen, de Amerikanen of de Israëli’s dat toch.

In Myanmar behoort India dan weer, samen met Thailand en China, tot de top drie van investerende landen. Ongeacht de repressie en militaire dictatuur. En hoe diepgaand die zijn, kan u dit jaar volgen naar aanleiding van de verkiezingen, op, de Canvasserie Wildcard Myanmar en in de MO*reportage Het volk vecht tegen de angst.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.