Democraten verdeeld over onderzoek naar Bush (analyse)

De Amerikaanse publieke opinie ziet een onderzoek naar mogelijke misdaden tijdens de ‘war on terror’ van president George W. Bush steeds meer zitten. Maar beleidsmakers en juridische experts zijn het niet eens over de manier waarop men dit best aanpakt. De houding van president Barack Obama lijkt ambivalent.
“Niemand staat boven de wet,” zei Obama, “en als er duidelijke misdrijven zijn, dan moet de dader vervolgd worden zoals elke gewone burger. Maar algemeen gesproken kijk ik liever vooruit dan achteruit.”
Ministerie van Justitie Eric Holder sprak vóór zijn aanstelling hardere taal: “Onze regering gaf toestemming voor het gebruik van foltering, keurde het gebruik van geheime elektronische afluisterapparatuur tegen Amerikaanse burgers goed, arresteerde in het geheim Amerikaanse burgers zonder ze voor de rechter te brengen, ontzegde honderden vermeende vijandelijke strijders het recht beroep aan te tekenen en gaf groen licht voor procedures die zowel het internationaal recht als de Amerikaanse grondwet schenden… We zijn het Amerikaanse volk verantwoording schuldig.” Maar tijdens zijn hoorzitting voor de senaat klonk hij al een stuk gematigder.
De Democratische senator Patrick Leahy, voorzitter van de justitiecommissie van de Senaat, stelde voor een Waarheidscommissie op te richten die niet alleen de misbruiken tegen gevangenen maar ook politiek geïnspireerde beslissingen bij Justitie en een hele reeks andere reeks maatregelen van de periode-Bush zou onderzoeken. Leahy liet zich inspireren door de Zuid-Afrikaanse Waarheidscommissie die de apartheid onder de loep nam: dagvaarden kan, vervolgen niet. De getuigen zouden een beperkte mate van onschendbaarheid krijgen.

Strafonderzoeken


Democraat John Conyers, voorzitter van de justitiecommissie in het Huis van Afgevaardigden, en negen andere parlementsleden vragen een Nationale Commissie voor Presidentiële Oorlogsbevoegdheden en Burgerlijke Vrijheden, eveneens met dagvaardingsbevoegdheid. De commissie zou sterk lijken op de 9/11-commissie, die de antiterreurpolitiek van de regering onderzocht maar geen vervolgingen uitlokte. Andere Democraten pleiten voor echte strafonderzoeken tegen de verantwoordelijken voor de omstreden praktijken in de ‘war on terror’.
Ook juridische experts vragen een onderzoek. Marjorie Cohn, voorzitter van de Nationale Advocatengilde, is geen voorstander van een Waarheids- en Verzoeningscommissie. “Zoals president Obama zei: ‘Niemand staat boven de wet.’ Zijn minister van Justitie zou een speciale procureur moeten aanduiden die de functionarissen en juristen van de regering-Bush onderzoekt en vervolgt, de mensen die het beleid hebben uitgestippeld dat tot oorlogsmisdaden heeft geleid. Waarheids- en Verzoeningscommissies zijn voor jonge democratieën in transitie. Door de getuigen immuniteit te geven, zouden de verantwoordelijken voor folteringen, misbruiken en illegale spionage nooit voor de rechter komen.”
Peter M. Shane, een professor recht aan de Ohio State University, is het daarmee eens. “Maar anderzijds heeft ons land er behoefte aan dat het verhaal volledig naar buiten komt. Democratieën moeten, denk ik, hun verleden zonder schrik onder ogen zien en begrijpen.” Hij pleit ervoor de immuniteit zo beperkt mogelijk te houden. “Maar als het te delicaat wordt, dan is geschiedenis belangrijker dan vervolging.”

Obama in een lastig parket


David Cole (Georgetown University), een van de meest prominente grondwetspecialisten, vindt dat Obama “op zijn minst een onafhankelijke onderzoekscommissie van topkwaliteit moet aanduiden die de verantwoordelijkheden moet aanduiden voor de ondervragingen onder dwang die de Verenigde Staten hebben toegepast.”
Deze uiteenlopende standpunten brengen president Obama in een lastig parket. De meest recente opiniepeiling door Gallup toont dat een meerderheid van de Amerikanen voorstander is van een onderzoek naar de misbruiken in de Bush-periode. Maar Obama wil niets doen dat het land verder zou kunnen verdelen. Bovendien wil hij de Republikeinen niet tegen de haren in strijken, want hij kan hun steun nog nodig hebben.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.