'Democratie kan je niet in de supermarkt kopen'

Ook vandaag speelt zijn leven zich af tussen Haïti, de VS en Frankrijk. Peck was korte tijd minister van Cultuur in Haïti, van ’96 tot ‘97 . Haïti blijft tot op vandaag het vaderland dat hem politiek blijft beroeren. In afwachting van zijn bezoek had  MO* een telefonisch interview met Peck.
Moloch Tropical is een erg politieke film. Haalde u uw inspiratie hiervoor in Haïti of in Congo? 
Vooral de politieke situatie in Haïti heeft me geïnspireerd maar niet alleen die van de jongste jaren. De film geeft een impressie van de voorbije dertig jaar. We hebben in die jaren zowel de Duvaliers gekend als Aristide, tot Préval vandaag. De film geeft de kijk weer van een generatie en schetst enerzijds een specifieke manier om naar die realiteit te kijken. Tegelijk is zo’n film een poging om te verwerken wat er allemaal is gebeurd in die periode.
In tweede instantie is de film ook een reflectie op het personnage. Ik wil de focus richten op hoe iemand die aan de macht is, zich gedraagt. Zijn irrationaliteit en grilligheid.  Het is een soort persiflage van een man aan de macht.  
U schetst ook scherp de absurditeit van de situatie.
De situaties zijn vaak ook heel absurd. De film gaat niet enkel over Haïti. Het is een analyse over de macht. Het is een reflectie op de macht en de entourage van de machthebbers – dat is de kern van de film. Ook elders in de wereld kom je zulke situaties tegen.
Neem de VS. Herinner u het gedrag van Bill Clinton in het Witte Huis, of de houding van George Bush op sommige netelige momenten. Of zelfs in Europa heb je figuren als Berlusconi, zelfs Sarkozy is een vreemd figuur. Wat mijn aandacht trekt is het narcisme van de machthebbers en de arbitraire manier waarop ze beslissingen nemen. Dat doet zich niet alleen in Haïti voor. Bovendien gaat het hier om legitieme machthebbers die democratisch zijn verkozen.
Betekent dit dat u ook geen hoge pet op hebt van de democratie?
Dat wil ik helemaal niet zeggen, ik geloof wel in de democratie. Alleen, de democratie is geen product dat je in de supermarkt kan gaan kopen en dat dan meteen werkt wanneer je het hebt aangeschaft. Je moet die doen werken. Dat vraagt een engagement en mensen die erin geloven. Maar ongelukkig genoeg denkt men te vaak dat democratie enkel bestaat in de handeling van het organiseren van verkiezingen en je stem uit te brengen.
U bent minister van Cultuur geweest en hebt van dichtbij de politieke praktijk leren kennen.
Inderdaad, als minister van Cultuur heb ik van dichtbij die netwerken van de macht bezig gezien, hoe die zich vormen en welke belangen daar spelen.
Is Haïti veranderd in die dertig jaar?
Er is heel veel veranderd. Er is een hele weg afgelegd waarvan de belangrijkste verdienste de verovering van het woord is. Mensen kunnen vandaag vrij hun mening uitdrukking en dat is heel belangrijk. Dat heeft heel veel inzet van mensen gevraagd. 
Op 28 november zijn er verkiezingen. Hoe staat de situatie ervoor? Gelooft u in die verkiezingen? Er was heel wat commotie rond de kandidatuur van de hiphopper Wyclef Jean.
We zijn nog in volle voorbereiding en het is nog niet helemaal duidelijk welke kandidaten er zullen opkomen. In totaal zijn er vierendertig kandidaten. Maar bij sommige kandidaten zijn er heel terecht vragen te stellen of ze de nodige bekwaamheden hebben om het land te besturen. 
Ruim een half jaar geleden werd Port-au-Prince verwoest door een aardbeving. Is de situatie nu onder controle en zijn de voorwaarden aanwezig om serene verkiezingen te organiseren? 
Het is heel moeilijk om over een gestabiliseerde situatie te spreken, die is er zeker niet. We worden overspoeld door buitenlandse agentschappen, door de VN. In Port-au-Prince is het heel moeilijk om een huis of een hotel te vinden. De situatie is nog altijd precair. Er is veel solidariteit onder de mensen, maar ook die solidariteit is niet onbegrensd en de noden zijn heel groot.
In de eerste weken na de aardbeving heerste er een grote bezorgdheid van Haïtiaanse organisaties dat ze hun autonomie zouder verliezen, in de toevloed van hulpagentschappen.
Je kan niet iets verliezen wat je nooit gehad hebt.
Bent u optimistisch of pessimistisch over de toekomst van Haïti?
Ik denk nooit in zulke termen. Je kan niet anders dan werken met de realiteit zoals die zich presenteert.
U bent in Haïti geboren, groeide op in Congo, studeerde in Duitsland. U bent regelmatig in Europa en in de VS. Voelt u zich nog Haïtiaan?
Ten volle. Ik heb ook altijd contact gehouden met Haïti en ik kom hier ook vaak. De Haïtiaanse gemeenschap in de diaspora is heel groot en heeft ook al veel bijgedragen aan het land, ook nu na de aardbeving.

Avant-Première MOLOCH TROPICAL
in aanwezigheid van Raoul Peck
Zaterdag 11.09.2010 20:00
Paleis voor Schone Kunsten / Zaal M
www.bozar.be