Samira Bendadi schrijft voor MO* over minderheden en migratie in de samenleving en de regio Noord-Afrika.
Contact: samira.bendadi@mo.be
Dat de VS de Egyptische president Hosni Moebarak niet wilden laten vallen, kan nauwelijks verwonderen. Democratie is alleen goed wanneer het voor het eigen volk is. Democratie is alleen goed wanneer het de westerse belangen dient –het is zelfs een alibi om die belangen te verdedigen. Dat de nieuwe wereldorde op die logica gebaseerd is, daar twijfelt niemand nog aan in de Arabische wereld.
Obama, de “bruine ridder” die op het paard van de verandering aan de macht is gekomen, kan die verandering in een land als Egypte niet echt ondersteunen.
Hij kan hoogstens aarzelend oproepen de wil van het volk te respecteren en de machtswissel op een vreedzame manier te laten verlopen. De pers, vrij en kritisch, volgt dezelfde logica. Wat als de moslimfundamentalisten aan de macht komen? Wat zal dat dan betekenen voor het Westen? Dat waren de eerste vragen die gesteld werden. Wat de Egyptenaren zelf willen, wat hun noden zijn en waarom ze hun president verachten, dat is slechts bijzaak. Maar ook dat is niet verwonderlijk.
De massale volksopstand in Egypte toont aan dat de Egyptenaren weten dat ze het zelf moeten doen als ze verandering willen. Ze weten intussen ook dat het ene regime het andere niet is. Het lijkt alsof de Tunesische president Ben Ali snel van zijn troon is gestoten. In feite heeft het bijna een maand geduurd vooraleer hij echt begreep dat het Tunesische volk niet meer bang is. De farao van Egypte leek van een ander kaliber te zijn.Hij is belangrijk, zowel voor de vele mensen die van zijn regime leven als voor zijn bondgenoten die zijn “stabiliserende” rol in zo’n cruciale regio enorm appreciëren. Toch werd hij, dankzij de vastberadenheid van het volk, van de macht verdreven.
De volksopstand heeft nogmaals aangetoond hoe verslavend macht kan zijn en tot wat men bereid is om die macht te vrijwaren. Angst zaaien blijft het wondermiddel. En dat doen bondgenoten ook: elkaar bang maken. Want bondgenootschap heeft een eigenaardige betekenis wanneer het uitsluitend gebaseerd is op eigen belang en kortzichtigheid. Men is bondgenoot van elkaar maar men kan bondgenoten laten vallen wanneer het bondgenootschap niet meer van pas komt. Ben Ali, de goede vriend van Parijs, kreeg geen asiel in Frankrijk. Het Westen zwaait met de boze wolf –het gevaar van het islamitisch extremisme– en maakt zijn eigen bevolking bang. Tegelijkertijd vergeet het dat ook in westerse landen extremistische partijen bestaan en zelfs in regeringen zitten –denk maar aan het rechts-extremisme in Oostenrijk en Israël of het nationalistisch extremisme in Vlaanderen.
Moebarak bleef tot het laatste moment zijn volk bang maken. ‘Het is mij of de chaos’, zei hij in zijn eerste toespraak na het uitbreken van de opstand waarin het volk liet verstaan niet meer bang te zijn. Moebarak schermde met de dreiging van moslimfundamentalisme om zijn bondgenoten bang te maken. ‘Het is mij of de moslimbroeders’, zei hij aan zijn Amerikaanse vrienden.
De revolutie in Egypte heeft veel mensen in de Arabische wereld en elders optimistisch gestemd. Eindelijk verandering, dachten ze. Maar tegelijk was de opstand ontluisterend. Een farao laat zich niet gemakkelijk van de troon stoten. Zijn fortuin, geschat op vijftig miljard euro, overstijgt elke verbeelding. En wat te denken van een leger dat gesponsord wordt door een buitenlandse macht? Ook de media kregen een lesje. De vierde macht wordt meestal misleid en gesust met trivialiteiten. Ernstige zaken worden pas behandeld wanneer de troon onder de machthebber davert.
Word proMO* net als 2790 andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.