Diplobeurs in de Verenigde Naties

De dichtheid aan hoge beleidsmakers uit alle hoeken van de wereld in en rond het VN-gebouw aan First Avenue schreeuwt gewoon om allerlei bilaterale contacten, bijzondere initiatieven, opvallende of onopvallende speeches… Dat was ook te merken aan de agenda’s van de Belgische excellenties die de derde week van september in New York doorbrachten. Yves Lerme, soms vergezeld door Charles Michel, zag collega’s uit de VS, Rusland, DR Congo, Egypte, Albanië, Oman, Angola, Rwanda, de Palestijnse Gebieden, Oeganda, Pakistan, Servië, IJsland, Iran, Cambodja en Burundi. En dan vermelden we de andere ontmoetingen en evenementen nog niet.
De toespraak die Leterme op het einde van die week hield voor de AV was niet echt een kroon op al dat harde werk. De usual suspects zoals Iran en Noord-Korea werd wel even de wacht aangezegd, maar verder was de tekst een vrij brave bevestiging van het feit dat België graag gezien wil worden door de echte machten van deze wereld, de Verenigde Staten voorop.
Andere toespraken deden wel stof opwaaien, al was dat zeker niet altijd met positieve boodschappen. De Libische leider Kadhafi sprak gedurende 90 minuten –de normale spreektijd is een kwartier– namens de Afrikaanse Unie. Hij hekelde onder andere het Handvest van de Verenigde Naties en de ongelijkheid onder de lidstaten die door de Veiligheidsraad geïnstitutionaliseerd wordt. De andere langspreker, de Venezolaanse presidente Hugo Chávez, nam een uur om uit te wijden over de Revolutie van het Zuiden, ‘een revolutie zonder soldaten, zonder helden en zonder Che’, beweerde hij. Het refrein in Chávez’ speech was: ‘Is er één of zijn er twee Obama’s? Ik hoop dat de Obama die gisteren sprak over vrede de ware president is, maar waarom plant die president dan zeven nieuwe militaire basissen in Colombia?’
De Boliviaanse president Evo Morales hamerde op het belang van het welzijn van Pachamama en vroeg daarom ook de oprichting van een International Hof voor Klimaatrecht. De Iraanse president Ahmedinejad en de Israëlische premier Netanyahu besteedden beiden het grootste deel van hun toespraak aan het hekelen van elkaar –wat pijnlijk illustratief was voor de spanningen in het Midden-Oosten.

De belangrijkste toespraak was natuurlijk die van de Amerikaanse president. Die beklemtoonde vooral de bereidheid van zijn regering om in een multilateraal verband te functioneren. Dat is een hoopgevende verandering tegenover de acht jaren van unilateralisme onder Bush, maar het is geen onthechte keuze. Niet toevallig citeerde minister Leterme de sleutelzin: ‘Degenen die Amerika verweten dat het eenzijdig optrad in de wereld, kunnen nu niet aan de zijlijn blijven staan en wachten tot Amerika de problemen van de wereld alleen oplost.’ (gg)