Dorp van steen

Deel 1 van het interview dat plaatsvond tijdens het Filmfestival Rotterdam 2008. (voor deel 2: zie bespreking Beknopt woordenboek voor geliefden. Voor deel 3: zie bespreking 20 fragments of a ravenous youth. Voor een samenvatting van het hele interview: zie Portret van Xiaolu Guo in MO*53)
Xiaolu Guo werd geboren in 1973, in een klein vissersdorp in Zuid-China, in Fujian provincie tegenover Taiwan. De culturele revolutie liep op haar laatste benen, al was de impact daarvan in het dorpje altijd heel klein gebleven en was er nog sprake van quasi feodale verhoudingen.
Xiaolu Guo: ‘Ik groeide op in een omgeving waar geen enkel boek en geen enkel tv-toestel was. Ik was 17 toen ik mijn eerste tv zag, toen ik in Peking arriveerde. Ik ben dus opgegroeid in een context die zowat het tegengestelde is van een voorbereiding op artistieke creatie. Het was een erg hard, zelfs gewelddadig leven. Ik wou er als kind dan ook heel erg uit weg. Mijn beide ouders waren kunstenaars die het aan de stok gekregen hadden met de Partij. Mijn vader zat tijdens de culturele revolutie in de gevangenis, terwijl mijn moeder het land rondtrok met een dansgroep die Voorzitter Mao moest eren.
De artistieke genen zaten dus wellicht in mij, maar ik had alleen mijn grootouders om me heen, en niks om handen dat me interesseerde.
Toen ik een jaar of dertien, veertien was ontdekte ik poëzie, toen de Chinese overheid mondjesmaat vertalingen toeliet van Amerikaanse auteurs als Sylvia Plath, die over de dood en zelfmoord schreef op een manier die ongekend en ongehoord was voor mij. Dan kwamen J.D. Salinger, Scott Fitzgerald en Hemingway. Ik werd verliefd op die literatuur, ook al verstond ik als dertienjarige niet zo veel van wat ik las. Wat ik wel begreep, was dat die auteurs schreven met een uitgesproken individuele stem, en dat stond in schril contrast met de collectieve traditie en communistische realiteit waarin ik leefde. Het gevolg was dat ik ook als gek begon te schrijven: gedichten, dagboeken, … Toen ik veertien was, werd mijn eerste bundel gepubliceerd. Dat heeft me uiteraard diep beïnvloed. Ik bleef de jaren daarna verder publiceren.
Hoe reageerden je grootouders daarop?
Xiaolu Guo: Zij waren analfabeten, ze konden geen letter lezen. Ze wisten niet waarmee ik bezig was en ze begrepen het ook niet. Daarom was ik zo wanhopig om het dorp te verlaten -wat me eindelijk lukte toen ik zeventien was. Ik nam een trein die me in drie dagen en drie nachten naar Peking bracht. Ik was zeker dat ik kunstenaar wou worden, maar twijfelde aan de discipline: film? literatuur? Uiteindelijk was het belangrijkste om als intellectueel in de grote stad te kunnen leven, samen met andere jonge intellectuelen. Ik wou het isolement en de eenzaamheid waarin ik altijd geleefd had, doorbreken. Ik slaagde in mijn ingangsexamen voor de filmacademie, wat de deur opende naar een fundamentele verandering in mijn leven. Van de eentonigheid en spirituele dorheid in het dorp kwam ik plots terecht in kringen waar gediscussieerd werd over Jean-Paul Sartre of de films van Jean-Luc Goddard of François Truffaut.
Hoe knoopte je die twee werelden aan elkaar?
Xiaolu Guo: Door mijn artistiek werk. Ik heb intussen zes films gemaakt en acht boeken gepubliceerd, waarvan de eerste Dorp van Steen is. Daarin gaat het uitdrukkelijk over de botsing tussen stad en dorp. De realiteit van het leven put ik uit mijn ervaring tijdens een ongelukkige jeugd in een armoedig dorp, en die ervaring wil ik koppelen aan de intellectuele oefening die het maken van een film of het schrijven van een boek is. Die combinatie van ver uit elkaar liggende werkelijkheden voedt mijn artistiek werk.
Is uw artistiek werk een vorm van exorcisme, het uitdrijven van de duivels uit uw harde jeugd?
Xiaolu Guo: Misschien is het wel exorcisme, maar het is vooral reflectie, iets wat elke kunstenaar moet doen in het creatieve proces. Mijn werk drukt de wereld uit die ik ervaren heb of zoals ik die begrepen heb. In die zin is het ook een meditatie over mezelf, een ondervraging van mezelf.
Wat voor iemand heeft het dorp van u gemaakt?
Xiaolu Guo: Ik zie mezelf nog steeds als een boerin, als iemand die rijst en aardappelen verbouwt. Het dorpsleven gaat nooit weg uit je bestaan. Wat ik in elk geval nooit meer kwijtgeraak is de overtuiging dat je je leven opbouwt met je eigen handen, je eigen inzet. Je kunt geen bestaan niet lenen van andere mensen. Ik wil daar trouwens ver in gaan, door ook mijn eigen leven in te zetten voor mijn kunst. Veel van wat ik doe is extreem autobiografisch. De politieke standpunten die ik inneem, zijn dan ook ingegeven door mijn persoonlijke woede, niet zozeer door academische of ideologische motieven. Mijn boerenmentaliteit zorgt er ook voor dat ik met heel weinig budget toch films kan maken. Ik verdraag de commerciële kant van de filmindustrie gewoon niet. Ik doe de dingen liever zelf, met een klein budget maar met heel grote artistieke vrijheid. Ik vertrouw nog het meest op mijn eigen twee handen.
Hoe overleef je eigenlijk in een dorp dat zo bar en ruw was zoals u het beschrijft?
Xiaolu Guo: Verbeelding is cruciaal. De droom van een ander leven. De droom mooie boeken te lezen of films te zien. De droom ook dat je echte vrienden hebt, vrienden die lief voor je zijn, die van je houden en voor je zorgen. Het zijn die dromen die ik vorm probeerde te geven in gedichten en daarna in films en romans. Op die manier heb ik zelf mijn dromen gerealiseerd. Waar ik vandaag sta, heb ik te danken aan het feit dat ik dit als kind gedroomd heb. Zonder verbeelding kom je nergens.
In Dorp van steen ondergaat het Kleine Hond op zevenjarige leeftijd een onvoorstelbare en schokkende schending van haar seksuele integriteit, maar op latere leeftijd lijkt ze daar trauma aan over te houden. De seks die ze heeft met haar leraar en vooral achteraf met haar buitenlandse partner Red is intiem en erg sensueel, niet getormenteerd. En in Beknopt Woordenboek heeft de ikpersoon een opvallend ongecomplexeerde en vanzelfsprekende seksuele relatie met haar Britse partner, ook al blijkt ze een opvoeding gehad te hebben waarin seks volkomen verdrongen werd. Wat betekent seksualiteit voor u, voor Chinezen?
Xiaolu Guo: Dat is een hele ruime en moeilijk te beantwoorden vraag. Wat ik daarop kan zeggen, vertel ik in de verhalen die ik neerschrijf of film. Dat is uiteindelijk mijn rol en mijn bijdrage. Vroeger was seksualiteit in China heel erg onderdrukt. Nu is het uitgegroeid tot een van de meest belangrijke thema’s in de samenleving, een heel gecompliceerd thema overigens. Er is een hele beweging aan de gang van het opnieuw opeisen van seksualiteit -daarover schrijf ik in 20 fragments of a ravenous youth-), een inhaalbeweging na het verdringen en verbieden van vroeger. Dat leidt wel eens tot het overbeklemtonen van seksualiteit.
Dorp van steen, uitgegeven door Mouria. 223 blzn. ISBN 978 90 458 4851 1.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.