Driekindpolitiek wint veld in Rwanda

In Nyaruguru, een district in het zuiden van Rwanda, koken drie broers uit een gezin van acht hun eigen kostje. Ze hebben een oven uit aarde gemaakt waarin ze de aardappelen bakken die ze zijn gaan stelen op de velden van de buren. “Het is moeilijk iedereen eten te geven met twee hectaren grond”, zucht hun vader. “Ik heb ze op de wereld gezet, maar God zal zich om de rest moeten bekommeren.”
Het Rwandese parlement keurde vorig jaar een wet goed die zegt dat koppels maar drie kinderen mogen hebben. Sancties zijn voorlopig niet voorzien, maar wel een groots opgezette voorlichtingscampagne. In buurtcentra, ziekenhuizen en scholen geven voorlichters uitleg bij de verschillende methoden om het aantal kinderen in de hand te houden. De Rwandezen kunnen er goedkoop anticonceptiva kopen: de pil, condooms voor mannen en vrouwen en ook de klassieke ketting met zwarte en witte parels om de menstruatiecyclus van de vrouw bij te houden.

Geboortecijfer daalt

Het aandeel vrouwen dat anticonceptiva gebruikt, is tussen 2005 en 2007 gestegen van 10 tot 27 procent. Het aantal geboorten is sinds 1992 gedaald van 6,2 tot 5,5 per vrouw, leren de officiële statistieken. “Ouders wilden vroeger zoveel mogelijk kinderen, maar nu beginnen ze te beseffen dat ze niet meer dan drie kinderen kunnen hebben, omdat de kosten voor onderwijs en gezondheidszorg stijgen”, zegt dokter Jean-Claude Sibomana van de afdeling verloskunde in het universitaire ziekenhuis van Butare.

Sommige ouders zien zelfs toe op de gezinsplanning van hun kinderen. Zo ook Pétronille Mukamutara, die tien kinderen op de wereld heeft gezet en die niet wil dat haar dochter, die zwanger is van een tweede kind, nog aan een derde begint. “Ook die tweede zwangerschap is er voor mij al te veel aan. Ik bid tot God dat er geen derde meer komt”, zegt de 57-jarige. “De kinderen naar school sturen is een zware financiële last voor mijn dochter en haar man, die werkloos is en niet veel grond bezit.”
Een kind naar een secundaire privéschool sturen kost tegenwoordig 200.000 Rwandese frank (ruim 250 euro) per jaar, meer dan het jaarinkomen van een gemiddelde Rwandees. “Zelfs als je dat geld bij elkaar krijgt, hoe ga je dan de andere kinderen laten overleven die thuis blijven?” vraagt een moeder van vier zich af, die tweedehandskleren verkoopt de markt van Butare. Heel wat families steken zich in de schulden.
Volgens dokter Sibomana moeten ouders ophouden te denken dat veel kinderen een rijkdom betekent en dat elke geboorte de aanleiding moet zijn voor een groot feest. “Ze zouden zich beter afvragen hoe ze hun kinderen eten gaan geven en naar school sturen.”
(InfoSud, vertaling: IPS)