Drugskartels verhuizen naar Centraal-Amerika

President  Álvaro Colom van Guatemala verwoordde de situatie als volgt: “Wanneer president Calderón (van Mexico, nvdr) succes heeft, heb ik problemen.”
Een rapport van het Amerikaanse ministerie van Defensie waarschuwde in 2009 al dat de drugskartels hun actieterrein naar Centraal-Amerika zouden verplaatsen. Pentagontopman Frank Mora zei in februari dit jaar dat dit zijn grootste “nachtmerrie” was.
Het jaarlijkse rapport van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken, dat deze maand verscheen, bulkt van de details die aangeven dat de nachtmerrie werkelijkheid wordt. In Honduras kreeg de strijd tegen de drugshandel een klap na de staatsgreep van 28 juni 2009 en door de corruptie bij ambtenaren en militairen. In Guatemala is “de corruptie en de intimidatie van de autoriteiten een van de grote uitdagingen.” Panama is de “trechtermond” van de drugstrafiek van Zuid-Amerika naar de Verenigde Staten. En in Nicaragua zijn de corruptie bij het gerecht en de tussenkomsten van politici de grote obstakels om de drugshandelaars veroordeeld te krijgen.
El Salvador “heeft geen enkele betekenisvolle vooruitgang geboekt om zijn capaciteit te verbeteren om het witwassen van geld op te sporen, te onderzoeken en voor de rechtbank te brengen.” Costa Rica is een “belangrijk doorgangspunt voor drugs op weg naar de Verenigde Staten en Europa.”

Clinton

Enkele weken geleden, op haar Latijns-Amerikaanse rondreis, had minister van Buitenlandse Zaken Hillary Clinton ontmoetingen met verscheidene Centraal-Amerikaanse presidenten. Ze kondigde aan dat ze de banden met de regio nauwer wil aanhalen om de kartels te kunnen aanpakken. Washington gaat volgend jaar 100 miljoen dollar (74 miljoen euro) vrijmaken voor de strijd tegen de drugshandel in Mexico en Centraal-Amerika.
Deze week lanceerde het VN-Bureau tegen Drugs en Misdaad (UNODC) een drie jaar durend programma dat Guatemala moet versterken in zijn strijd tegen de georganiseerde misdaad. Het moet helpen in de hervorming van justitie en politie en in de strijd tegen de corruptie. Voor dat VN-programma wordt 16 miljoen dollar (bijna 12 miljoen euro) vrijgemaakt. UNODC opent ook een kantoor in het land.
Begin deze maand werd een deel van de Guatemalteekse politietop achter de tralies gezet op beschuldiging van samenwerking met drugshandelaars, onder hen de directeur van de Nationale Politie.

Cosa Nostra en Camorra

De invasie van Mexicaanse en Colombiaanse drugskartels in Centraal-Amerika heeft al tot bloedige onderlinge confrontaties geleid, zegt de Costa Ricaanse procureur-generaal Francisco Dall’Anese. Bovendien heeft het Instituut voor Alcoholisme en Drugsverslaving in Costa Rica vorig jaar een kwart miljoen meer gebruikers meer geteld dan in 2008.
“Dat betekent dat er meer drugs op de markt beschikbaar zijn en dat men meer consumeert”, zegt Dall’Anese. “Er is een zeer sterke activiteit van criminele organisaties (lokale, Colombiaanse, Mexicaanse, Chinese en andere) met een groot aantal huurmoorden de laatste zes jaar.” Dall’Anese, die bovendien voorzitter is van de Raad van Centraal-Amerikaanse Procureurs, zegt dat de landen in de regio nauwer zullen moeten gaan samenwerken om deze organisaties aan te kunnen.
David Martínez-Amador, hoogleraar internationale georganiseerde misdaad, zegt dat drugshandel vaak voorkomt in landen waar de staat niet echt aanwezig is, “zoals het geval is in Centraal-Amerika, met uitzondering van Costa Rica.” Hij vergelijkt het met maffia’ s zoals de Cosa Nostra in Sicilië en de Camorra in Napels. Die hebben een goede voedingsbodem doordat het zuiden van Italië “feodaal is: nooit is de staat er echt aanwezig geweest.”