Duitsland worstelt met diversiteit

Terwijl Berlijn zijn 775e verjaardag viert als “Stad van Diversiteit”, is er nog veel structurele discriminatie in de Duitse maatschappij. Een vijfde van de Duitsers is van allochtone afkomst, maar diversiteit ligt nog erg gevoelig bij de bevolking.

  • Francesca Dziadek/IPS Een openluchttentoonstelling getitteld 'Berlin: City of Diversity' betuigt eer aan de geschiedenis van de stad. Francesca Dziadek/IPS

Toen in 1961 de Berlijnse Muur werd opgetrokken, zijn veel Turken enthousiast naar Duitsland gehaald omdat er een groot tekort aan arbeid was. Maar nu vinden veel Duitsers de “boot vol”, merken kleinkinderen van deze gastarbeiders. Na de val van de Muur in 1989 werd “integratie” het kernwoord voor de politiek. Maar terwijl Oost en West de muren afbraken, bleef de glazen muur intact voor de meer onzichtbare minderheden, zoals Vietnamese bootvluchtelingen in het westen en contractarbeiders in het oosten.

Geweld

In 2005 wijzigde Duitsland zijn immigratiewet, uit bezorgdheid over de lage geboortecijfers. Mensen moesten worden beoordeeld op opleidingsniveau, buitenlandse afgestudeerden mochten een jaar lang naar werk komen zoeken en zelfstandigen mochten zich in Duitsland vestigen. Maar deze openheid ging vergezeld met een toename in extreemrechts geweld. De Nationaalsocialistische Ondergrondse (NSU) pleegde een reeks moorden.

“Turken werden steeds meer geportretteerd als extreme moslims”, herinnert Hatice Akyün zich. Zij is een populaire Turks-Duitse columnist in de krant Der Tagesspiegel, en winnaar van de Berlijnse Integratieprijs 2011. “Het dieptepunt was de tijd rond het Sarrazindebat”, zegt ze, verwijzend naar de enorme discussie die in 2010 losbarstte toen de bekende politicus Thilo Sarrazin het boek “Duitsland schaft zichzelf af” schreef. Er werden 1,5 miljoen exemplaren verkocht en er kwam in het hele land een diep anti-migrantensentiment naar boven.

Dat sentiment heeft effect op het dagelijks leven van veel allochtone Duitsers. “Een Turkse naam en foto in een sollicitatiebrief verkleint de kans op een baan met 14 procent”, zei senator Dilek Kolat onlangs op een conferentie over integratie. Diversiteit moet nu actief worden nagestreefd, zei ze in een toespraak tot een zaal met human resourcemedewerkers. “Een neutrale benadering heeft geen zin meer.”

“Duitsland heeft geen traditie van diversiteit” zegt Gari Pavkovic, hoofd van de afdeling Integratie in de gemeente Stuttgart. “Op buitenlandse medewerkers is lange tijd een ‘voorlopige’ identiteit geprojecteerd. Dat belette inclusief beleid en creëerde de facto ongelijke mogelijkheden en carrièrekansen. Een machtsverschil, ten diepste.”

Economisch belang

Nu lijken het vooral de bedrijven te zijn die op verandering aansturen. Vijf jaar geleden zei Siemenstopman Peter Löscher al openlijk dat zijn directie “te Duits, te blank en te mannelijk” was. Er staat veel op het spel, zegt Brigitte Ederer, bestuurslid van het bedrijf, dat 52.000 werknemers heeft. “Diversiteit is ons dagelijks brood, onze belangrijkste strategische aanpak als mondiale speler. Een divers medewerkersbestand is simpelweg economisch. Gemengde teams zijn effectiever in het oplossen van problemen.”

Volgens het ministerie van Arbeid en Sociale Zaken zal Duitsland in 2025 kampen met een tekort van 6 miljoen arbeidskrachten. Om die reden wordt er steeds meer gedaan om buitenlands gekwalificeerd personeel aan te trekken.

Maar ook de publieke sector moet diverser gaan worden. Slechts 13 procent van de ambtenaren is van allochtone afkomst, terwijl dat in Frankrijk en Engeland 20 procent is. “De politie heeft nog steeds geen diversiteitsstrategie van betekenis”, zegt Margarete Koppers, adjunct hoofd van de Berlijnse politie. “De dominante benadering is gericht op assimilatie. Besef van verschil is geen deel van de mindset. Het is mijn doel om dat te veranderen.”

Haar opmerkingen komen in een tijd van diepgaand onderzoek naar de politie, om erachter te komen waarom de extreemrechtse moorden tussen 2000 en 2006 nooit zijn opgehelderd. Volgens deskundigen is er sprake van structureel racisme. Erkenning van deze en andere fouten in het behandelen van racistisch gemotiveerde misdaden is een cruciale stap om tot een inclusiever en meer divers Duitsland te komen

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.