Duurzaam toerisme in Ladakh

Duurzaam toerisme, bestaat dat eigenlijk wel? In Ladakh breken ze er zich al enkele jaren het hoofd over. Tot 1947 was dit uitgestrekte gebied verboden terrein voor buitenlanders. Vandaag is het een gegeerde vakantiebestemming, een ontwikkeling waar de lokale bevolking gretig op inspeelt. ‘Overal waar je gaat, vind je auto’s, hotels en winkeliers’, zegt Parvez Mirvu in de hoofdstad Leh. ‘Vijf jaar geleden was deze wijk verlaten. Nu kan je er amper nog wandelen.’
Mibi Ete van de Ladakh Ecological Development Group legt uit dat het toerisme een steeds groter deel eist van de schaarse grondstoffen in de regio. ‘Tijdens het toeristisch seizoen wordt veel meer water geconsumeerd dan in de rest van het jaar. Om dat op te vangen, boren hoteleigenaars waterputten. De gevolgen van die illegale boringen zijn onmogelijk te voorspellen. De bevolking kiest ook steeds minder voor een traditionele bron van inkomsten, zoals landbouw. En in de zomermaanden neemt het verkeer drastisch toe, want veel mensen besturen dan taxi’s of minibusjes voor toeristen.’
Waar toeristen volgens Ete absoluut aandacht voor moeten hebben, is afvalmanagement.  ‘Het toerisme heeft verpakte goederen geïntroduceerd in Ladakh,’ zegt Ete, ‘en ondertussen gebruikt ook de bevolking zelf verpakkingsmateriaal.’ Plastic, aluminium en flessen worden nu op grote stortplaatsen gedumpt. Een permanente oplossing is dit echter niet. Minder voorverpakte producten consumeren, is dan ook de boodschap.
Om bezoekers bewust te maken van de invloed die ze uitoefenen op het ecosysteem, heeft de Ladakhse arm van de Internationale Organisatie voor Ecologie en Cultuur (ISEC) een ecologische reisgids uitgebracht. Een ecovriendelijke toerist maakt volgens ISEC gebruik van een droog toilet en hervult zijn waterflessen. Hij koopt lokale producten, verblijft in hotels gebouwd uit lokale bouwmaterialen, verwarmt zijn water op zonne-energie en vermijdt ten stelligste het gebruik van generators.
Potentieel voor duurzaam leven heeft Ladakh in ieder geval wel. Met gemiddeld 325 dagen zon per jaar wordt er nu al een groot deel van de elektriciteit met zonnepanelen geproduceerd. En in Alchi, een dorp op zeventig kilometer van hoofdstad Leh, treedt eind dit jaar een waterdam in werking die 45 megawatt schone elektriciteit produceert. Ladakhi’s leven ook al eeuwen zelfvoorzienend. Vele dorpen halen hun drinkwater uit de bergrivier en verbouwen hun voedsel zelf.
Volgens Mibi Ete ziet de toekomst er dan ook goed uit. ‘Ik denk dat de Ladakhi’s samen kunnen zitten om een oplossing te vinden voor het milieuprobleem,’ zegt ze. ‘Alles is hier gewoon zo snel veranderd dat de bevolking daar nog geen tijd voor heeft gehad.’