Duurzame pralines uit Henegouwen

Belvas kwam als winnaar uit de bus omdat het over de hele productieketen een kwaliteitsproduct aflevert. Qua milieu, duurzame economie, sociaal welzijn en open participatie scoort het bedrijf goed. De prijs is voor Belvas bijzonder zinvol. ‘Het is echt een prijs met inhoud, en dat doet deugd’, zegt Philippe Lovens, rechterhand van bedrijfsleider Thierry Noesens.

Dat Belvas het bronzen prijsbeeldje mocht meenemen is niet toevallig. Van fairtrade tot bewustmaking van jongeren, er wordt aan alles gedacht bij het bedrijf. Beide bedrijfsleiders zweren bij fairtrade. Na zijn studie commercieel ingenieur ging Philippe Lovens naar Brazilië, Bahia, waar hij werkte met boeren die cacao verbouwen. Daar zag hij zelf hoe fairtrade een verschil maakt. Door het gebruik van gecertificeerde fairtradeproducten is het bedrijf er zeker van dat de boeren van coöperaties uit Peru, Ecuador en Haïti eerlijke prijzen krijgen voor hun producten. ‘Toen ik terugkwam, wilde ik ergens werken waar ik mijn ziel in kon leggen. Het moest en zou fairtrade zijn, en toen ik Thierry Noesens ontmoette, heb ik niet lang getwijfeld om in het bedrijf te stappen.’

De landen uit het Zuiden leveren de cacaoboontjes aan. Alle producten waar Belvas mee werkt, zijn bio. ‘Het is een cultuur van producten zonder chemische stoffen. Bio betekent voor mij werken met ingrediënten die mens en natuur respecteren. We hebben veel klanten die enkel bioproducten willen’, zegt Philippe Lovens.

Energieproducerende cacao

Een van de redenen waarom de jury Belvas verkoos, is zijn hoge score voor milieu. Door zijn productieproces zo ecologisch mogelijk te houden, probeert Belvas zijn voetafdruk te verkleinen. ‘We richtten een leeg gebouw in Gellingen volledig in volgens ecologische normen.’ Het bedrijf heeft aan alles gedacht. Talloze technieken worden gebruikt om vervuiling tegen te gaan. Zo werkt het samen met een Duits bedrijf om de verpakkingen aan te passen of vraagt het zijn personeel het openbaar vervoer te gebruiken.

Maar Belvas’ grootste trots is zijn afvalbeheer. ‘Het is niet het aantrekkelijkste aspect, maar de ervaring leert ons dat een goed afvalbeheer de grootste invloed heeft op het milieu. We hebben negen verschillende afvalbuizen voor recyclage.’ Eentje daarvan is een speciaal systeem om de cacao die niet wordt gebruikt te verwerken. Een speciaal bedrijf haalt energie uit de herwerking van cacao, via iets dat “biomethanisatieproces” heet. Dat zet de biomassa om in elektrische en thermische energie.

Koude tunnel, warmtewinning

In 2011 behaalde Belvas de strenge EMAS-registratie (Eco-Management and Audit Scheme), van de Europese Commissie. ‘EMAS is echt veeleisend, het is nooit genoeg.’ Het bedrijf focust op een zo laag mogelijk energieverbruik. ‘Een chocoladefabriek heeft enorm veel energie nodig, zowel om op te warmen als om af te koelen’, legt Lovens uit.

Belvas heeft drie belangrijke fasen doorlopen. Eerst en vooral de reductie van het eigen energiegebruik, ten tweede het gebruik van een recyclingsysteem voor warmte dat tot 30 procent energie bespaart, en tot slot een installatie van 380 zonnepanelen over een oppervlakte van 1500 m². Die panelen produceren 40 procent van de benodigde stroom. De warmte die wordt herwonnen gaat naar de chocoladesmelterij.

Een tegelijk duurzaam en overheerlijk product afleveren, dat doet Belvas door weloverwogen aanpassingen in het productieproces. ‘We hebben de koude tunnel voor de afkoeling van de pralines verlengd. Daardoor krijg je een geringere afkoeling, wat dus energievriendelijker is.’ Het voordeel van die techniek is dat de praline minder temperatuurschokken krijgt en dus lekkerder is. Ook aan de warme kant van de verwerking is gedacht. Een goede verdeling van de ruimten en een perfectie isolatie leidt tot een minimum aan energieverlies. Maar het pareltje van het bedrijf is het recyclingsysteem. Aan de ene kant kan daardoor warmte in aparte ruimten worfen gebruikt, aan de andere kant recyclet het de gebruikte warmte voor de opwarming van water.

Op zoek naar evenwicht

Dat het niet allemaal rozengeur en maneschijn is, blijkt al snel. Belvas excelleerde volgens de jury in duurzame economie. Maar daar ligt volgens Philippe Lovens ook de grootste moeilijkheid. Het personeelbestand is enorm gegroeid. ‘We zijn geëvolueerd van twee werknemers in 2009 naar vijftien werknemers vandaag. We hebben acht tijdelijke werknemers en vier permanente in de beschutte werkplaats in Eningen voor de verpakkingen.’ Zeven werknemers zaten voordien zonder werk, enkelen komen direct van de schoolbanken.

‘Maar de interne organisatie hapert soms wat, we hebben veel idealen, maar moeten ook streng zijn om een kwaliteitsproduct af te leveren. Het is heel moeilijk om winst te maken, terwijl de bank van ons toch eist dat er op een bepaald moment return on investment komt.’ Over de verkoop kan het bedrijf niet klagen. Belvas mikt op een groei van 35 procent in vergelijking met vorig jaar, bij een omzet van 4 miljoen euro. Dat heeft het vooral te danken aan zijn export. De fairtrademarkt in België is te klein, zelfs met klanten als Oxfam en Delhaize. In de voorbije zeven jaar steeg de export van 10 naar 80 procent. Momenteel zijn in 28 landen, waaronder China, Rusland en Australië, Belvas-producten te koop.