Economen oneens over oorzaak Argentijnse crisis

Latijns-Amerika volgde vele jaren lang de tien principes van de Washington
Consensus, een reeks voorschriften van het IMF voor ontwikkelingslanden.
De regio is er momenteel niettemin slecht aan toe. In 2001 stagneerde de
economie, voor 2002 wordt een negatieve groei voorspeld. Argentinië,
Brazilië, Ecuador, Uruguay en Venezuela bevinden zich in of op het randje
van een financiële crisis terwijl de economieën van Mexico en Chili
vertragingsverschijnselen beginnen vertonen.

Volgens Edwin Truman van het Institute for International Economics (IIE)
heeft de crisis in Latijns-Amerika niets te maken met de voorschriften van
het IMF. Argentinië raakte in moeilijkheden door interne mankementen,
omdat de politici de voorschriften van het IMF in de wind sloegen en de
uitgaven niet in de hand hielden.

Het probleem is niet te weinig, maar te veel IMF, repliceert
nobelprijswinnaar Joseph Stiglitz. Argentinië volgde de aanbevelingen uit
Washington te slaafs op, wat beperkingen in de uitgaven betreft.
Uitgavenbeperkingen in tijden van economische moeilijkheden maken de
toestand alleen maar erger, aldus Stiglitz. De belastingsopbrengsten, de
werkgelegenheid en het vertrouwen in de economie gaan dan ook naar beneden.
Toch bleef Argentinië op vraag van het IMF snoeien in de uitgaven, met 10
procent tussen 1999 en 2001. Had het land nog meer bespaard, was de crisis
nog sneller gekomen, schrijft Stiglitz.

Econoom Adam Lerrick vreest dat de aanhoudende problemen in Argentinië
zullen worden misbruikt om het vertrouwen in de herstelmogelijkheden van de
vrije markt te ondermijnen en een terugkeer naar een door de overheid
gedirigeerde economie te promoten. De crisis is politiek, niet
economisch, aldus Lerrick, daarbij verwijzend naar het populisme van de
Peronistische partij, de sterke vakbonden en de politieke macht van
provinciegouverneurs die het geld graag uitgeven.

Morris Goldstein, een collega van Truman bij het IIE, vindt eveneens dat de
vrije markt niet de oorzaak is van de crisis in Argentinië. Argentinië
raakte in moeilijkheden omdat het zijn begroting niet in de hand hield, de
schuldenberg te groot liet worden en een monetair beleid voerde waardoor de
wisselkoersen niet langer competitief waren. Toch gaat ook het IMF niet
vrijuit, omdat het beter toezicht had moeten houden op het financiële
beleid in Argentinië.

Hoe je het ook draait of keert, de ‘Washington Consensus’ heeft
Latijns-Amerika er niet competitiever op gemaakt, stelt Riordan Roett van
de John Hopkins University. Roett vindt het ironisch dat uitgerekende de
twee aanbevelingen waarvan mensen het meeste voordeel ondervinden zijn
verwaarloosd, namelijk investeringen in de gerechtelijke diensten en in de
gezondheidszorg. “Enkel wanneer de politici hun prioriteiten herzien, zal
het Latijns-Amerika opnieuw voor de wind gaan, schrijft Roett.