Economische spionage treft Vlaamse bedrijven

Bij beide bedrijven is iemand binnengedrongen, heeft zich vastgehaakt aan de computer en haalde er gegevens af met betrekking tot nieuwe technolgieën’, zegt Dany Van de Ven, directeur van Belgian Security and Defense Industry, de koepel van bedrijven actief in veiligheid en defensie. ‘De twee bedrijven staan nog steeds onder toezicht van de Belgische inlichtingendiensten, daarom kan ik de namen niet noemen.’

Begin mei nam Van de Ven in de Koninklijke Militaire School deel aan een studiedag over economische spionage, een organisatie van het Belgian Intelligence Studies Center.

Professor Derrick Gosselin (UGent & Oxford), voormalig kabinetschef van Vlaams minister-president Kris Peeters, noemde op de studiedag twee topdoelwitten voor economische spionage: het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB) en Imec.

Gosselin: ‘Het zijn de grootste onafhankelijke onderzoekscentra van Europa en ze behoren tot de absolute wereldtop. Niet alleen die inhoudelijke kwaliteit verklaart waarom ze vanuit spionage-perspectief zo interessant zijn. De know how is er bovendien niet zo goed beschermd als pakweg in de farmaceutische sector. De geest van onderzoek en creatie is er meer open omdat het gaat om overheidsinstellingen. Je zit dus automatisch in een zone waarbij de bescherming zwak is.’

Vraagtekens bij bedrijfsbezoek

René Custers, verantwoordelijk veiligheid bij het VIB, ontkent dat zijn onderzoeksinstelling ooit geconfronteerd is met spionage.

Imec op zijn beurt kreeg al eens buitenlandse delegaties over de vloer waarbij de Staatsveiligheid vraagtekens plaatste. Imec-woordvoerster Katrien Marent: ‘Een paar jaar geleden liet de Staatsveiligheid weten dat de bezoeken van een aantal Chinese delegaties lijken op spionage. Ging het echt om inlichtingenwerk? Soms is het niet duidelijk voor ons. Tot een strafklacht is het alleszins nooit gekomen.’

Imec krijgt regelmatig bezoek van diplomaten, journalisten, onderzoekers en bedrijven uit allerlei landen. ‘Daarover zijn we continu met de Staatsveiligheid in overleg. We laten niet zomaar iedereen toe. Bovendien moet je weten dat je hier geen kant-en-klare systeemplannen kan stelen. Wij werken aan bouwblokken, versnipperde deeltjes. Zelfs al zou je bij Imec kennis wegplukken, dan nog moet je de juiste materialen, toestellen en mensen hebben die ermee kunnen werken.’

De Staatsveiligheid kondigde op de BISC-studiedag aan dat ze een brochure gaat verspreiden om Belgische bedrijven te sensibiliseren voor de risico’s van economische spionage. Robin Libert, hoofd analyse van de Staatsveiligheid, pleitte bovendien voor een meer coherente visie om het wetenschappelijk en economisch potentieel te beschermen.

Libert: ‘Je kan je afvragen waarom een Chinese student na zijn werkuren nog op zijn stageplaats rondhangt. Maar je kan je ook de vraag stellen waarom er op die plaats geen Belgische student zit.’