Ecuador met één voet in Colombiaanse burgeroorlog

Piloten van de Colombiaanse luchtmacht stappen op de basis van Manta al lang samen met Ecuadoraanse collega’s in de cockpit, schreef journalist Juan Carlos Calderón onlangs in de Ecuadoraanse krant Expreso. De basis, 320 kilometer ten zuidwesten van Quito, speelt een belangrijke logistieke rol voor vliegtuigen die worden ingezet in de Colombiaanse burgeroorlog. De Amerikaanse luchtmacht heeft een overeenkomst met Ecuador dat ze Manta mag gebruiken voor vluchten in het kader van de drugsbestrijding.

Het voorbije weekend gaf Rich Boyd, de commandant van het Amerikaanse AWACS-eskader dat in Manta gestationeerd is, toe dat één van zijn drie verkenningsvliegtuigen door een Colombiaanse piloot wordt bestuurd. Volgens de overeenkomst tussen de VS en Ecuador moet in alle AWACS-vlietuigen die vanop Manta starten een Amerikaanse piloot aan de stuurknuppel zitten, met een Ecuadoraanse collega als co-piloot. Boyd zegt dat de Colombiaanse piloot alleen boven Colombia in de cockpit blijft; boven Ecuador neemt de Ecuadoraan het commando over.

Ook medewerkers van de Ecuadoraanse luchtmacht geven toe dat er Colombiaanse piloten meevliegen met AWACS-vliegtuigen. Maar die zouden helemaal geen contacten hebben met de basis van Manta of met Ecuadoraanse soldaten. Ze verzamelen alleen boven Colombia gegevens die de gevoelige radars en radioantennes aan boord van de vliegtuigen opvangen. Vanuit een AWACS-toestel kunnen bijvoorbeeld alle radioverbindingen in een straal van meer dan 300 kilometer worden beluisterd. AWACS-vliegtuigen functioneren ook als een vliegende commandocentrale om andere gevechtsvliegtuigen naar hun doelen te leiden.

Volgens de Ecuadoraanse minister van Defensie Oswaldo Jarrín wordt het akkoord tussen de VS en Ecuador over het gebruik van de basis strikt nageleefd. Maar dat lijkt twijfelachtig na de verklaringen van Javier Delucca, de nieuwe Amerikaanse commandant op de basis van Manta. Die zei vorige week dat de basis “heel belangrijk” is voor het Plan Colombia, een door de VS gefinancierd initiatief van de Colombiaanse regering om de drugsteelt en de guerrilla te bestrijden. Dat wijst erop dat Ecuador ook betrokken is bij militaire acties tegen de rebellen in Colombia.

De Ecuadoraanse Buitenlandminister Francisco Carrión stuurde onmiddellijk een protestbrief. Carrión gelooft dat het gebruik van Manta de veiligheid van Ecuador in het gedrang brengt, en zegt dat hij zich zal verzetten tegen een verlenging van het akkoord als het in 2009 afloopt. Ecuadoraanse mensenrechtenorganisaties en indianengroepen vinden dat Ecuador niet zo lang moet wachten.