Een duik in het verleden, een frisse kijk op het heden

Gebeurtenissen en ervaringen uit het verleden worden belangrijk omdat mensen er belang aan hechten en ze verschuiven naar de kantlijn van de geschiedenis als ze niet meer relevant zijn voor vandaag. Elke generatie moet haar eigen verleden samenstellen door met een nieuw net de vijvers van vroeger te dreggen. Wat opgevist en bewaard wordt -een ontdekking, een revolutie, een schilder- vertelt minstens even veel over wie we vandaag willen zijn dan over wereld en de mensen van gisteren. Indien kennis ontstaat uit of leidt tot betrokkenheid, dan krijgt verandering kans.

Dat is, kort samengevat, de inspiratie achter het project Duik in de Dender. De erfgoedcollectie van de Stedelijke Musea van Dendermonde vormde het uitgangspunt. Meer bepaald vertrokken de initiatiefnemers van de vaststelling dat de enorme collectie voorwerpen niet meer functioneerde als een historisch anker voor de huidige Dendermondenaren. Daarom riepen ze de hulp in van de Braziliaans-Nederlandse kunstenaar Nilton Moreira da Silva. Hij moest Derdermonde zijn verleden teruggeven, maar opteerde voor een actiever scenario. Tien bewoners van de stad werden gevraagd één stuk uit de collectie te kiezen en het zich figuurlijk toe te eigenen door die keuze te verantwoorden vanuit heel subjectieve criteria. Op die manier verbond de achttienjarige Ilse zich met een zeventiende-eeuws engeltje en geraakte Khaled, een drieëntwintigjarige laborant, geïntrigeerd door een lederen brandemmer uit 1653. De oefening wijzigt natuurlijk de historische betekenis van de dingen niet, maar ze verandert de betekenis van de geschiedenis voor de mensen wel. Inwijkelingen verwerven een stuk van het gezamenlijke verleden van de plek waar ze wonen, gevestigde waarden bevragen de positie die ze innemen.

Moreira da Silva plaatst de gekozen voorwerpen bovendien in nieuwe installaties, waardoor betekenissen toegevoegd en nieuwe manieren van kijken gesuggereerd worden. Kunst ontmoet heemkunde, een kunstenaar treedt in dialoog met de conservator en zijn collectie, een nieuwe en diverse bevolking komt in contact met een gezamenlijk verleden. De Dender, zo blijkt, is geen brak water. Wie erin duikt, komt boven met frisse ideeën.

Duik in de Dender loopt tot 25 maart in Dendermonde. Lokaties: Vleeshuismuseum, Cultuurcentrum Belgica, de kades van de Dender. Op 19 maart vindt een studiedag plaats over Een hedendaagse presentatie van cultureel erfgoed.
Informatie: 052.20 26 26.