‘Eén jaar de kans om de financiële sector te hervormen’

Sp-a, Groen!, vakbonden en ngo’s wisselden maandag op een studiedag van gedachten over de financiële crisis. ‘We moeten het komende jaar benutten om enkele duidelijke veranderingen door te drukken’, vonden velen.
‘De komende maanden krijgen we de kans om bepaalde hervormingen door te drukken. Daartoe moeten we met elkaar een aantal eenvoudige en duidelijke hervormingen afspreken, en die moeten buiten de financiële sector zelf bepaald worden. Als we daarin slagen, kunnen we de kans die deze crisis biedt, benutten’, vond John Crombez, tot voor kort prominent sp-a-kabinetsmedewerker, en wellicht trekker van de West-Vlaamse  sp-a-lijst voor de Vlaamse verkiezingen. Cruciaal vond Crombez dat een onafhankelijke regulator de financiële producten kan indelen in risicocategorieën. Dat impliceert dat te complexe producten worden verboden, want nu waren sommige producten zo complex dat alleen de banken zelf het risico ervan konden bepalen.

Regulering


Meyrem Almaci van Groen! noemde het opnieuw oprichten van een muur tussen spaarbanken die het geld van de gewone mensen beheren, en zakenbanken een topprioriteit. ‘Die spaarbanken zullen geen riskante en complexe beleggingen meer mogen doen, en zullen zo de samenleving niet langer kunnen blootstellen aan het soort crisis dat we nu meemaken. De zakenbanken mogen wel meer risico’s nemen, maar als ze dan failliet gaan, dan is dat het probleem van de aandeelhouders en niet van de spaarders en de samenleving.’
De gewone spaarbanken zouden niet langer activiteiten buiten hun balans kunnen houden. Almaci vond tevens dat Spanje bewees dat zelfs het nationale niveau nog impact heeft op de financiële sector: de strenge regulator wist er te voorkomen dat de Spaanse banken met al te riskante producten gingen werken.
Chris Serroyen, hoofd van de studiedienst van het christelijk vakverbond ACV stelde dat er op Europees niveau stilaan een consensus groeit over wat er moet gebeuren – een hervorming van de ratingbureau’s, een internationale regulator… – maar dat het op internationaal niveau allemaal veel minder duidelijk en evident is, onder andere omdat onzeker is met welke instellingen zal moeten worden gewerkt.
Serroyen benadrukte dat het ontstaan van de financiële crisis voor hem nauw verbonden is met scheefgroeiingen in de reële economie. ‘Waarom gingen mensen zoveel gekke leningen aan in de VS? Omdat de welvaart er zo ongelijk verdeeld is, en veel  werkende mensen hun reële lonen zagen krimpen. Er is een crisis van herverdelingsmecanismen en daar moet iets aan gebeuren.’
Rudy De Meyer (11.11.11) en Eric Goeman (van de ngo Attac) benadrukten dat eveneens. Ze wezen erop dat het financiële kapitalisme van de voorbije decennia steunde op een soort accumulatie – financiële rijkdom via een herverdeling van arm naar rijk– en vraagcreatie via schulden die niet stabiel bleek, en nu als een kaartenhuisje in elkaar stuikt. Lonen moeten de drijvende kracht worden van het hervormde kapitalisme dat nu op poten dient te worden gezet.
Dirk Van der Maelen van sp-a wees erop dat de crisis de strijd tegen de belastingparadijzen wind in de rug verschaft: ‘Duitsland en Frankrijk nemen binnen de EU, de OESO en de G20 het voortouw. Onder impuls van minister van financiën Didier Reynders, probeert België die hervormingen af te remmen.’

Waarom gingen mensen zoveel gekke leningen aan in de VS? Omdat de welvaart er zo ongelijk verdeeld is, en veel werkende mensen hun reële lonen zagen krimpen.
Staatsbank?


Een heel gevoelig thema bleef de vraag of staatsbanken een nuttig en belangrijk instrument zijn. Velen uit het middenveld bleken daarvoor gewonnen. Jo Vervecken van het ABVV stelde zich daar duidelijk achter: ‘Zo’n bank zal bijdragen tot tewerkstelling omdat hij zal investeren in de sectoren die wij nuttig vinden.’ Chris Serroyen vond dat veel afhangt van de politici die uiteindelijk mee het globale beleid van zo’n staatsbank bepalen. De reactie van de politici zelf was  behoedzamer.
Almaci van Groen! was ervoor gewonnen, al besefte ze dat je daarmee het probleem niet oplost, maar mensen wel de zekerheid kan geven dat hun geld veilig is en dat er geen dwaze dingen mee gebeuren. Crombez had veel meer twijfels: ‘Ik weet dat ik me daarmee hier niet populair maak maar ik geloof niet dat dit de oplossing is van het probleem. Zo’n openbare bank kan ook domme dingen doen. Bovendien, als we dat binnenhalen, kunnen we andere belangrijkere hervormingen wellicht niet realiseren.’
Netwerk Vlaanderen zal de komende maanden de politici zijn voorstellen voor maatschappelijk verantwoord bankieren voorleggen. Centraal daarin staat dat banken moeten investeren in “echte” activiteiten, liefst pro-actief in de overgang naar een groene en solidaire economie, en niet in schadelijke activiteiten. Banken horen ook een duidelijk inzicht te verschaffen in hun investeringen. Dat impliceert dat ze belastingparadijzen links laten liggen. Dat zal vooral voor Fortis een fameuze ommekeer inhouden want het bedrijf had maar liefst 700 dochters in belastingparadijzen, zoals Frank Roels van Attac in een presentatie duidelijk maakte.

Toekomst


De deelnemers aan de studiedag spraken ook nog af dat er in de nabije toekomst verder overleg zou volgen om de posities beter te coördineren, onder meer met het oog op de G20-top in Londen (april) en de aangekondige manifestaties in de aanloop naar die top.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.