Een Litouwse hordeloop naar de eurozone

Jean-Claude Trichet, president van de Europese Centrale Bank, wil zich nu nog niet uitspreken over de vraag of Litouwen in 2007 kan toetreden tot de eurozone. De Europese Centrale Bank en de Europese Commissie komen in mei met een evaluatierappport, waarin Litouwen wordt gewogen op onder meer de hoogte van schulden, het begrotingstekort en de rentetarieven, die niet teveel mogen afwijken van die in de rest van de EU.

Met 2,7 procent lag het jaarlijkse inflatiegemiddelde in Litouwen net iets boven de grens die de EU gesteld heeft. Een sterke stijging van de energie- en huizenprijzen en het feit dat de prijzen van consumentenproducten steeds dichter bij het niveau in de rest van de EU komen, hebben grote invloed op het de inflatie.

EU-commissaris Joaquin Almuniaís en de Oostenrijkse minister van Financiën Karl Heinz Grasser, zien weinig heil in de toelating van Litouwen in 2007. Grasser verklaarde tegenover het Europees parlement dat de zaken er voor zowel Letland als Litouwen slecht voor staan. Oostenrijk is momenteel voorzitter van de EU.

Volgens sommige analisten zal het besluit over verruiming van de eurozone vooral genomen worden op grond van politieke motieven. De inflatiecijfers zijn helemaal geen economisch probleem, niet voor de landen zelf en ook niet voor rest van de eurozone, schreef journalist Wolfgang Munchau in februari in de Financial Times. In zijn artikel met de titel ‘Monetaire unie is niet voor de armen’ beschuldigt hij de EU van andere motieven om de nieuwe lidstaten te weigeren. En dan komt het inflatiecriterium goed van pas.

Litouwse functionarissen dringen bij de Europese Commissie aan op een ‘eerlijk spel’. Ook zij vinden dat de hoge inflatie geen doorslaggevend criterium mag zijn.

In zijn laatste Quarterly Economic Review zegt de Wereldbank dat inflatiedruk in de Baltische staten onzekerheid creëert over een voorspoedige introductie van de euro. Maar de Bank stelt dat de Baltische staten in de eurozone prima zullen doen.

Afgaand op het ondernemersklimaat en de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt, doen ze het substantieel beter dan sommige rijkere landen in de eurozone, aldus Christoph Rosenberg, vertegenwoordiger voor het IMF voor Centraal-Europa en de Baltische staten.

Er bestaan geen afspraken over de termijn waarbinnen nieuwe lidstaten van de EU de euro moeten invoeren. Ze zijn echter wel verplicht na verloop van tijd de oude munteenheid in te ruilen voor de euro.

Litouwen heeft een formeel verzoek ingediend om dat in januari 2007 te doen. Het land verwacht daar invoering van de euro onder meer te besparen op transactiekosten die samenhangen met het gebruik van de huidige munt. Ook rekent Litouwen op een lagere rente en minder risico’s voor bedrijven die internationaal ondernemen. (JS/MM)