Eerste Indiaanse presidentskandidaat sterk omstreden

Dinsdag heeft het grondwettelijk hof de kandidatuur van Vargas tegen de verwachtingen in goedgekeurd. Eerder was hij door het Verkiezingshof (TSE) gediskwalificeerd omdat een deel van de handtekeningen die hij voorlegde vervalst zou zijn. In Ecuador moeten kandidaten die opkomen voor een niet erkende politieke partij minstens 81.000 handtekeningen verzamelen. Vargas is de kandidaat van de Amauta Jataribeweging, de politieke arm van FEINE, een kleine Indiaans-evangelische federatie. De Amauti Jataribeweging bracht de zaak onmiddellijk voor het grondwettelijk hof en 300 evangelische Indianen organiseerden een mars op Quito. Het hof concludeerde dat het TSE geen bewijzen heeft dat de handtekeningen vervalst zijn. Het TSE heeft al laten weten binnenkort harde bewijzen op tafel te zullen leggen.

Vargas was van 1996 tot 2001 voorzitter van de CONAIE, de grootste socio-politieke organisatie in Ecuador. Van de 12,4 miljoen inwoners van het land is 30 procent indiaans een groot deel van gemengde afkomst. Vargas was één van de leiders van de opstand van indianen en progressieve militairen die in januari 2000 president Jamil Mahuad 2000 ten val bracht. Maar Vargas werd er door medestanders van beschuldigd dat hij gezamenlijke beslissingen binnen de organisatie niet respecteerde en achter de rug van de CONAIE overeenkomsten afsloot met de regering. Zijn mandaat werd ingekort en er kwamen vervroegde interne verkiezingen. De grootste groep binnen de CONAIE, de Ecuarunari van de Quechuaindianen uit het hooggebergte, eiste dat een commissie de wandaden van Vargas zou onderzoeken.

Tijdens het congres van de CONAIE in oktober vorig jaar zocht Vargas echter toch steun voor zijn kandidatuur voor de presidentsverkiezingen. Dat zorgde voor zware onenigheid binnen de organisatie. Sommige fracties wilden dat de Pachakutikbeweging, de politieke arm van de CONAIE, een eigen kandidaat naar voor zou schuiven. Andere groepen steunden dan weer de kandidatuur van Auki Tituaña, burgemeester van de stad Cotacachi. Na een intensieve raadpleging van de basisbeweging werd besloten om een alliantie aan te gaan met linkse en centrumlinkse sociale en politieke groepen. Die steunen de (niet inheemse) kolonel Lucio Gutiérrez, een andere leider van de opstand tegen Mahuad. Tituaña besloot de beslissing te respecteren en hij trok zijn kandidatuur in, maar Vargas liet weten met of zonder de steun van de CONAIE door te gaan.

Of het Vargas allemaal veel zal opleveren is twijfelachtig. In de opiniepeilingen staat Alvaro Noboa, een tycoon uit de bananenindustrie, op kop met 20 procent. Hij wordt gevolgd door de sociaal-democratische ex-president Rodrigo Borja (1988-1992) met 13 procent. Gutiérrez haalt 11 procent en de rechte Xavier Neyra 10 procent. Vargas zou slecht 1 procent van de stemmen halen.