Egypte houdt adem in voor proces-Moebarak

In Egypte wordt al weken lang reikhalzend uitgekeken naar het proces tegen Hosni Moebarak. De voormalige president verschijnt vandaag voor de rechter samen met zijn twee zonen, voormalig minister van Binnenlandse Zaken Habib el-Adly en zes hoge politiefunctionarissen. De meest prominente beschuldigingen tegen Moebarak gaan over het geweld tegen de demonstranten tijdens de vreedzame betogingen eerder dit jaar. Dat geweld had 850 doden en duizenden gewonden tot gevolg. Moebarak, Adly en de politiefunctionarissen worden beschuldigd van moord met voorbedachte rade.

Moebarak wordt verder beschuldigd van corruptie met gascontracten. Ook wordt hij aangeklaagd voor machtsmisbruik. Aanklagers beweren dat Hoessein Salem, een Egyptische zakenman, Moebarak en zijn zonen een paleis en vier villa’s cadeau heeft gedaan in ruil voor grond voor Salems bedrijven. Die grond was bezit van de staat. Salem wordt momenteel vastgehouden in Spanje.

Schijnvertoning

Het volledige proces zal uitgezonden worden op televisie, maar de aanwezigen mogen geen camera’s, mobiele telefoons of andere opnameapparaten meebrengen. Veel journalisten, onder wie medewerkers van het nieuwszender Al Jazeera, mogen het proces niet bijwonen.

Volgens sommige activisten is de rechtszaak een schijnvertoning. Activiste Mona Seif heeft maandenlang campagne gevoerd voor de afschaffing van militaire tribunalen. Het is in deze tribunalen dat vreedzame demonstranten berecht worden. Volgens Seif is het belangrijk om te blijven protesteren tegen aanhoudende wantoestanten in Egypte.

Afgelopen maandag onderbraken de militaire politie en veiligheidstroepen een sit-in op het Tahrirplein. Er werden 120 mensen gearresteerd, onder wie veel familieleden van gestorven demonstranten. De arrestanten worden vastgehouden in een militaire gevangenis en zullen berecht worden door militaire rechtbanken die door mensenrechtenorganisaties omschreven worden als ontransparant en misdadig. Ondertussen zijn de meeste officiers die verantwoordelijk zijn voor de dood van de demonstranten op het Tahrirplein nooit vervolgd. ”Velen van hen zijn nog steeds aan het werk”, aldus Seif.

Gezondheidskwesties

De afgelopen maanden deden veel verhalen de ronde over de gezondheidstoestand van Moebarak. Volgens sceptici werden deze berichten verspreid door medestanders zodat de ex-president niet aanwezig zou moeten zijn op zijn proces. In april zou Moebarak een hartaanval gekregen hebben, net voordat zijn eerste ondervraging begon. Hij werd daarna verhuisd naar een hospitaal nabij zijn presidentiële villa in Sharm el-Sheikh.

In juni verklaarde Moebaraks advocaat dat de oud-president aan maagkanker leed. In het midden van juli verklaarde diezelfde advocaat dat Moebarak in coma lag, maar dit werd tegengesproken door het personeel van het ziekenhuis. Uiteindelijk werd Moebarak eerder vandaag de rechtszaal binnengedragen op een brancard. Vanuit een kooi zal hij het proces meevolgen.

”Vanuit mensenrechtenperspectief onberispelijk”

Volgens Heba Morayef, onderzoeker voor de Amerikaanse ngo Human Rights Watch in Caïro, is het cruciaal dat Moebaraks proces eerlijk en transparant verloopt. Bovendien moet de bewijsvoering waterdicht zijn. Recente rechtszaken tegen andere overheidsambtenaren zijn soms te snel gegaan en werden vaak voortgezet in afwezigheid van de beschuldigde.

”Ik wil dat dit proces een precedent wordt, dat het vanuit mensenrechtenperspectief onberispelijk zal zijn”, zegt Morayef, ”dat het zo het startschot wordt van het nieuwe Egypte.”