Egyptische regeringspartij in schandaalsfeer naar congres

Moustafa zegt dat hij niets te maken heeft met de moord op Suzanne Tamim, een Libanese popster die drie maanden geleden met een opengesneden keel werd aangetroffen in haar appartement in Dubai. Ook Mohsen Al-Sukkary, een voormalige politieman die de huurmoord zou hebben uitgevoerd voor 2 miljoen dollar, wast zijn handen in onschuld.
De zaak is een vette kluif voor kranten in de hele Arabische wereld. Er zijn vermoedens dat Moustafa een relatie had met Tamim en de Egyptische openbare aanklager heeft gezegd dat wraak een motief kan zijn voor de moord. Het bewijsmateriaal bestaat uit opgenomen telefoongesprekken tussen de beklaagden, videobeelden uit het appartement en dna-stalen van bebloede kledingstukken. Op 15 november beslist de rechter hoe het verder moet.

Corrupt vriendenclubje

Het schandaal komt voor de regerende Nationale Democratische Partij bijzonder ongelegen. Van 1 tot 3 november organiseert de NDP haar jaarlijkse congres, onder de ronkende titel “Een nieuwe manier van denken voor de toekomst van ons land”. De zaak-Moustafa lijkt het barslechte imago te bevestigen van de NDP als corrupt vriendenclubje van zakenlieden met een bedenkelijke morele levenswandel.
“In elk respectabel land zou de voorzitter van de partij ontslag nemen”, zegt Amr Hashem Rabie, politoloog aan het al-Ahram Centrum voor Politieke en Strategische Studies. “Hier in Egypte neemt niemand zijn verantwoordelijkheid op. Zonder de druk uit de Verenigde Arabische Emiraten, waar de misdaad plaatsvond, zou Moustafa zelf nooit voor de rechter zijn gebracht.”
Een ander juridisch incident dat de populariteit van de NDP schade toebracht, was de vrijspraak van zakenman en partijlid Mamdouh Ismail. Die was aangeklaagd voor doodslag omdat in 2006 meer dan duizend mensen stierven toen een van zijn ferryboten zonk in de Rode Zee. Voor de publieke opinie was dat het zoveelste bewijs dat de Egyptische regerende klasse boven de wet staat.

Kloof tussen volk en elite

“Het is moeilijk om de populariteit van de partij te meten, omdat er geen betrouwbare statistieken zijn”, zegt Essam Al-Arian van de Moslimbroeders, de grootste oppositiepartij. “De meeste commentatoren zijn het erover eens dat de populariteit van de NDP nu in vrije val is.” Dat gebrek aan sympathie heeft volgens hem ook te maken met aanslepende problemen zoals de gebrekkige openbare dienstverlening en de communicatiekloof tussen het volk en de elite.
De NDP werd in 1978 opgericht door president Anwar al-Sadat en is intussen nauw verweven geraakt met Egyptische en buitenlandse zakenbelangen. In 2004 werd de technocraat Ahmed Nazif de premier van een regering die vooral uit rijke zakenlui bestaat. Sinds 2002 worden alle belangrijke beslissingen genomen in de politieke commissie van de partij, die ook weer vooral uit ondernemers bestaat, met Gamal Moebarak, de zoon van de president, aan het hoofd.

Neoliberale koers

Met de steun van Washington en het IMF voert Egypte een neoliberaal beleid waarbij het invoertarieven afbouwt, de grenzen opent voor buitenlandse investeerders en overheidsbezit privatiseert. Voor veel Egyptenaren is dat een verraad aan de socialistische grondslag waarop het moderne Egypte in 1952 was geïnspireerd. “Door de samenzwering van macht en rijkdom heeft de partij haar imago als behoeder van het algemeen belang verloren”, meent Rabie.
Intussen leggen partijbonzen allerlei hoogdravende verklaringen af over de agenda van het nakende congres in Caïro. Er zou worden gesproken over meer politieke participatie van vrouwen en maatregelen om mensen te laten deelnemen aan sociale verkiezingen. Ook armoedebestrijding en investeringen in onderwijs en gezondheidszorg staan op de agenda.
Partijvoorzitter en president Hosni Moebarak heeft de deelnemers op het hart gedrukt toch ook de sociale rechtvaardigheid niet uit het oog te verliezen. Zijn zoon Gamal Moebarak vraagt aandacht voor de impact van de financiële crisis, met name op het toerisme en op de inkomsten uit de transit van schepen door het Suezkanaal.

Loze beloften

Critici van het regime hebben het allemaal al eens gehoord “Loze beloften als deze worden ad nauseam herhaald zonder ooit te worden uitgevoerd”, zegt Al-Arian van de Moslimbroeders. “Die slogan ‘Een nieuwe manier van denken’, is niet meer dan een pr-vondst om de mensen te doen denken dat de macht van de partij legitiem is.”
Rabie is niet minder cynisch: “De NDP wil zich voordoen als een eensgezinde en goed werkende partij met frisse ideeën. Gezien de schandaalsfeer en de slechte vooruitzichten op echte verandering, ziet het er niet naar uit dat de mensen het deze keer zullen geloven.”