Einde bossen op Sumatra en Kalimantan in zicht

Tegen 2005 zijn er geen natuurlijke bossen
meer op het Indonesische eiland Sumatra, en vijf jaar later zal ook
Kalimantan (het Indonesische deel van Borneo) helemaal leeggekapt zijn. Dat
voorspellen Forest Watch Indonesia en het World Resources Institute in een
woensdag gepubliceerde studie over de toestand van de bossen in Indonesië.
Het tropisch regenwoud is ook op de grootste eilanden van de
Zuidoost-Aziatische archipel al zwaar gehavend, maar de ontbossing gaat
sneller door dan ooit, waarschuwen de auteurs van het 104 pagina’s dikke
rapport. Corruptie, bestuurlijke onmacht en de overontwikkeling van de
houtverwerkende nijverheid zijn de belangrijkste oorzaken.


Eind de jaren 90 verloor Indonesië bijna 2 miljoen hectare bossen per jaar,
berekenden de onderzoekers van het in Bogor gevestigde Forest Watch
Indonesia. Ze werken mee aan het Global Forest Watch-project, een initiatief
van het Amerikaanse World Resources Institute om wereldwijd de evolutie van
grote bosgebieden in het oog te houden. Indonesië heeft de grootste en
ecologisch rijkste tropische bossen in heel Azië, maar de totale
woudoppervlakte is wel al gekrompen van 162 miljoen hectare in 1950 tot 98
miljoen hectare in 2000.

Ontbossing op deze schaal en aan dit tempo is zonder voorgaande in
Indonesië, zegt Emily Matthews, één van de auteurs van het rapport. Het
soortenrijkste bostype, het laaglandwoud, is volgens de laatste
satellietbeelden zo goed als verdwenen van het eiland Sulawesi. En als de
kapwoede aanhoudt, zal er binnen tien jaar zelfs op het uitgestrekte
Kalimantan geen natuurlijk woud meer overblijven.

De resultaten van ons onderzoek bieden niet veel reden tot optimisme,
oordeelt Togu Manurung, de directeur van Forest Watch Indonesia. Volgens het
rapport is de toename van het tempo van de ontbossing te wijten aan
corruptie, de wetteloosheid in afgelegen gebieden die illegale houtkap in de
hand werkt en de onhoudbare expansie van de houtverwerkende nijverheid. De
politieke instabiliteit die het resultaat was van de economische crash van
1997 en de val van president Suharto het jaar daarop, heeft de zaak nog
erger gemaakt. De dictator had er zelf voor gezorgd dat de ontbossing zijn
regime zou overleven: hij kende zo ijverig kapconcessies toe aan verwanten
en politieke vrienden, dat tegen 1998 de helft van het totale bosoppervlakte
in Indonesië was opengesteld voor houtvesters. Maar ook in beschermde
gebieden wordt het woud niet gespaard. Volgens Forest Watch is de ontbossing
ook nog toegenomen in de nationale parken Lore Lindu op Sulawesi, Tanjung
Putting op Kalimantan en het Leuser-park in Atjeh.

De illegale houtkap blijft aan de gang door de grote vraag vanuit de
houtverwerkende nijverheid. De multiplex-, papier- en houtpulpfabrieken die
de voorbije twintig jaar in Indonesië uit de grond werden gestampt, hebben
jaarlijks 40 miljoen kubieke meter houtvezels meer nodig dan er via legale
weg kan worden aangevoerd. Volgens het rapport kwam 65 procent van het hout
dat in 2000 in Indonesië werd verwerkt uit illegale houtkap. De wettelijk
geregelde aanvoer van hout uit natuurlijke bossen verminderde van 17 miljoen
kubieke meter in 1995 tot minder dan 8 miljoen kubieke meter in 2000. De
aanleg van industriële boomplantages biedt voorlopig geen soelaas. Tegen
1997 was bijna 9 miljoen hectare voor dergelijke plantages opzijgezet - voor
een groot deel in natuurlijke bossen. Het grootste deel daarvan is nu
ontbost, maar op slechts 2 miljoen hectare zijn intussen commerciële
houtsoorten heraangeplant.

Volgens Forest Watch vormt de decentralisering van de politieke macht die nu
aan de gang is in Indonesië, een nieuwe bedreiging voor de bossen.
Provinciale en districtsoverheden hebben immers nog minder middelen en
kennis om een duurzaam bosbeheer af te dwingen. En nu ze zelf kleinere
kapconcessies kunnen toekennen, neemt de druk op de wouden nog toe.

De donorlanden oefenen wel druk uit op de Indonesische regering om
verstandiger om te springen met de overblijvende bossen op de archipel, maar
tot hiertoe haalde dat nog niet veel uit. De Consultative Groep over
Indonesië dwong de regering ertoe in 2000 een hervormingsplan voor het
bosbouwbeleid met 12 actiepunten af te kondigen. Maar in april vorig jaar
gaf de nieuwe Bosbouwminister Marzuki Usman toe dat Indonesië die
engagementen nog niet was nagekomen.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.