El Salvador weer opgeschrikt door brutale vrouwenmoorden

De 24-jarige Yuridia Herrera Laínez werd op 28 maart in Tonacatepeque, ten noorden van de hoofdstad, doodgeschoten door haar partner kort nadat ze hun relatie verbroken had. Acht dagen voordien was in de oostelijke stad San Miguel de 32-jarige María Carmen Centeno doodgestoken door haar partner.

Vrij door technische fout

Op 1 april werd Suyapa del Carmen Villatoro (37), een 37-jarige vrouw met de Salvadoraanse en Amerikaanse nationaliteit die op vakantie was in El Salvador, neergeschoten door huurmoordenaars, vermoedelijk betaald door haar man. De vrouw vecht nog voor haar leven; bij de aanslag liet een andere vrouw, de 67-jarige Ana Cristina Ramos, het leven.

Een van de moorden die het meeste ophef maakte, was die op Lida María Huezo. De 41-jarige vrouw werd op 24 maart in koelen bloede vermoord in haar huis in San Salvador. Alle sporen wijzen in de richting van haar man, Manuel Gutiérrez, maar die werd voorlopig vrijgelaten door een technische fout van het openbaar ministerie.

Salvadoraanse media meldden dat hij werd vrijgelaten op aandringen van de familie Poma, een van de rijkste families van het land, die onder meer de autowinkel bezit waar Gutiérrez werkt.

Machismo

De moorden op vrouwen zijn een gevolg van een machismo-mentaliteit, zegt advocate Silvia Juárez van de Organisatie van Salvadoraanse Vrouwen voor de Vrede (Ormusa). “Het beeld overheerst dat een vrouw iemands eigendom is, en dat men ons kan corrigeren, wat geweld tegen ons legitimeert.”

“De straffeloosheid in deze en andere zaken stuurt het signaal uit dat men hier een vrouw kan doden zonder dat er iets gebeurt. Wie geld of invloed heeft, komt er makkelijk onderuit”, zegt Ima Guirola van het Instituut voor Vrouwenstudies (Cemujer).

Volgens de organisatie Small Arms Survey staat El Salvador helemaal bovenaan in de internationale femicide-rangschikking, met 12 vrouwenmoorden per 100.000 inwoners.

Vijftig jaar cel

Begin vorig jaar werd een nieuwe wet van kracht die het geweld tegen vrouwen moet beteugelen, maar blijkbaar heeft dat niets opgeleverd, zeggen Juárez en Guirola. Volgens de wet zijn gevangenisstraffen tot vijftig jaar mogelijk, twintig jaar meer dan voor andere moorden.

Slechts 7 van de 270 zaken die het gerecht onderzocht, werden als femicide bestempeld, en daarbij kwam het slechts in 3 zaken tot een veroordeling.

Volgens Guirola moet overheid ook een waarschuwingssysteem organiseren, waarbij men gevallen van huiselijk geweld als indicator gebruikt. Vandaag worden klachten over mishandeling of bedreiging te vaak genegeerd, zegt ze. Bovendien kennen veel politiemensen en rechters de nieuwe wetgeving onvoldoende en zijn ze niet geneigd zaken als femicide te behandelen.

Ook bij gezagsdragers tiert huiselijk geweld welig. De meest beruchte zaak is die van het rechtse parlementslid Rodrigo Samayoa, die in juni vorig jaar zijn vrouw mishandelde. De laatste maanden zijn minst zes politiemannen beschuldigd van geweld tegen hun partner.